تابش ۶۲ ساله از چهره های سرشناس اصلاح طلبان معتدل به شمار می رود و از دوره ششم تا دهم به مدت ۱۶ سال پیاپی نماینده مردم اردکان یزد در مجلس شورای اسلامی بوده است. او خواهر زاده «سیدمحمد خاتمی» رییس دولت اصلاحات است و به خوشرویی و تواضع در میان اهل سیاست شهرت دارد.
این نماینده سابق اردکان در دوره های قبلی مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار ایرناپلاس، به واکاوی تحولات و شرایط کنونی برای انتخابات ۱۴۰۰ و برنامه جریان اصلاح‌طلب برای این دوره پرداخت.
ایرناپلاس: با توجه به تاکید رهبری و دیگر مسئولان بر حضور گسترده مردم در انتخابات آینده، تحقق آن به چه ملزوماتی نیاز دارد؟
تابش: رهبری در این زمینه با عنوان «موضع راهبردی نظام» اشاره و تاکید کردند. این امر بسیار مبارکی است و همیشه ایشان بر مشارکت حداکثری تاکید دارند. رئیس‌جمهوری نیز چندی پیش سخن رهبری را نوید دادند که ایشان بر مشارکت حداکثری در انتخابات تاکید دارند؛ اما برای این هدف، باید اسباب و لوازمی فراهم شود.
مردم تا اندازه‌ای ناامیدی و سرخوردگی دارند؛ از جمله به این دلیل که نامزدهای ریاست جمهوری و نمایندگی مجالس، شعارهایی می‌دهند؛ مردم هم به اشتیاق رای‌آوردن فردی که شعارهای خوبی داده و در جهت مطالبات و خواسته‌های آنان، در انتخابات شرکت می‌کنند؛ اما بعد می‌بینند که آن مطالبات محقق نمی‌شود.
اینکه چرا محقق نمی‌شود در مواردی مربوط به ایراد ساختاری است یا به دلیل افراد و نهادهایی است که مانع شده‌اند یا ممکن است از همان اول، افراد ضعیفی برای تحقق شعارها انتخاب شده باشند؛ از سویی متاسفانه منتخبان نیز کمتر توضیح می‌دهند که علت محقق نشدن شعارها و برنامه‌هایشان چیست؛ همین امر سبب یاس و سرخوردگی می‌شود.
اساسا هر چه از زمان پیروزی انقلاب اسلامی دورتر شدیم، ناامیدی عمومی بیشتر شد و متاسفانه به جایی رسیده که در انتخابات مجلس یازدهم، مشارکت حداقلی ۴۰درصدی را شاهد بودیم؛ آن انتخابات نشان داد مردم دچار سرخوردگی شده‌اند، پس لازم است که لوازم مشارکت فراهم شود.
ایرناپلاس: این لوازم مشارکت، چگونه باید فراهم شود؟
تابش: بخش عمده پیش‌نیازهای مشارکت برای اطمینان دادن به مردم در جهت شرکت گسترده در انتخابات، در دست نهادهای حاکمیتی مانند شورای نگهبان و وزارت کشور است و بعد، دستگاه‌های مسئول؛ چه دولت چه نهادهای موازی با دولت که اقتصاد، معیشت، مسکن، رفاه، بهداشت، درمان و … را تامین می‌کنند؛ اما آیا شما تا کنون شنیده‌اید بعد از رهنمود رهبری مبنی بر مشارکت حداکثری، کسی یا مسئولی از این دستگاه‌ها، برنامه‌ای ارائه داده باشد؟!
آیا کسی آمده است بگوید این ضعف‌ها را داریم و این برنامه‌ها لازم است تا نقاط ضعف برطرف شود و منتخبان بعدی هم از این راهکارها استفاده کنند؟!
در مرحله نخست، وزارت کشور و بویژه شورای نگهبان که باید مُرّ قانون را اجرا و تلاش کنند در ویترین انتخابات، گزینه‌ها و جنس‌های گوناگون و متنوع دلبسته به نظام و انقلاب باشد؛ گزینه‌هایی که نگاهشان به سیاست خارجی، داخلی، اقتصاد و غیره متنوع و متفاوت است.
نامزدها باید برنامه‌های اجرایی و عملیاتی داشته باشند نه اینکه در عالم خیال سیر کنند و سخنان شعاری بدهند که بله این بد است و این خوب؛ یک کاندیدا باید بگوید این کار را به شکل دقیق و مهندسی شده انجام می‌دهیم، از این نقطه قرار است به نقطه دیگر برسیم؛ ضمنا اگر اهداف و برنامه‌ها محقق نشد مردم بدانند که چه عوالی باعث شد که قول منتخب مردم چه رئیس‌جمهور و چه نماینده، محقق نشود.در مرحله بعد، به افرادی می‌رسیم که قصد دارند خود را در معرض رای مردم قرار دهند؛ آنها باید برنامه‌های شفاف ارائه کنند و از کلی‌گویی بپرهیزند؛ در عرصه‌های مختلف سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی یک یا دو برنامه‌ای که الان مورد مطالبه مردم است ارائه دهند. به طور نمونه، درباره وضعیت اقتصاد و معیشت یا درباره تعامل با منطقه و دنیا یا کلا درباره سیاست خارجی یا در امور فرهنگی از جمله گشایش‌هایی در عرصه فیلم و کتاب در جهت مطالبات اقشار هنرمند و فرهنگی، یا در مسائل اجتماعی مانند مبارزه با فقر و تبعیض، تحقق عدالت و مبارزه با فساد.
نامزدها باید برنامه‌های اجرایی و عملیاتی داشته باشند نه اینکه در عالم خیال سیر کنند و سخنان شعاری بدهند که بله این بد است و این خوب؛ یک کاندیدا باید بگوید این کار را به شکل دقیق و مهندسی شده انجام می‌دهیم، از این نقطه قرار است به نقطه دیگر برسیم و برای تحقق آن اینجا را کدام بخش کمک کنند؛ اینجا را قانون اساسی باید اصلاح شود، اینجا باید قوانین عادی اصلاح شود، اینجا یاید منابع مالی تامین کنیم، برای تامین منابع داخلی چه سیاست‌هایی لازم است و در خارج چه تعاملاتی داشته باشیم؛ ضمنا اگر محقق نشد مردم بدانند که چه عوالی باعث شد که قول منتخب مردم چه رئیس‌جمهور و چه نماینده، محقق نشود.
از طرفی متاسفانه این احساس وجود ندارد که نگاه حاکمیتی به هر دو جناح یکسان است؛ با وجود بی‌مهری‌های صورت گرفته، خوشبختانه در طیف ما اصلاح‌طلبان _ تا جایی که خبر دارم _ گروهها و احزاب و افراد، خود را به همین شیوه برنامه‌محور آماده می‌کنند؛ یعنی برنامه‌هایشان را در کنار تیم همراه مشخص می‌کنند؛ این بسیار ارزنده است اما مهمتر از آن، حاکمیت باید به مردم اطمینان دهد که از رای آنها پاسداری و اجازه حضور افراد با سلایق متفاوت داده می‌شود.
بعد از انتخابات نیز برای عمل به وعده‌های داده شده، قدرت اجرایی داشته باشند و … . همه اینها برمی‌گردد به برنامه‌های منسجم؛ فکر می‌کنم اگر هر دو طرف این موارد را لحاظ کنند می‌توانیم کمی تب و تاب انتخابات را بالا ببریم.
ببینید مردم ۴۰ سال است که اعتماد کرده‌اند، شهید داده‌اند، پای همه ناملایمات ایستاده‌اند و تحریم‌ها را خنثی کرده‌اند؛ اکنون روی مردم خیلی فشار است اما باز هم تحمل می‌کنند؛ این اعتماد کمکم سلب شد و نمی‌توان به سرعت و دفعتا آن را برگرداند؛ همه موارد منوط به این است که حاکمیت در رده‌های مختلف و نیز احزاب و گروهها، اقداماتی کنند که اعتماد برگردد.
ایرناپلاس: در جهت تاکید شما به نقش نهادهای حاکمیتی، اقدامات مجلس یازدهم در اصلاح قانون انتخابات ریاست جمهوری و شوراها را چگونه ارزیابی می‌کنید؟
تابش: اتفاقا یکی از مسائل همین است؛ برای مجلس انقلابی کلی تبلیغ شد؛ مجلسی با میانگین پشتوانه ۴۰ درصد آرا و بعضا ۱۵ یا ۲۰ درصد؛ حتی در تهران منتخبان با ۸ درصد آرای واجدان شرایط به مجلس راه پیدا کرده‌اند؛ نتیجه می‌شود مجلسی که شاید نیت و اراده خیر دارد اما تجربه کافی ندارد؛ سیاست‌ورز نیست و منافع جناحی را بر مصالح ملی ترجیح می‌دهد؛ این تجربه باید برای کشور اسباب تنبه باشد که هرچه بر میزان مشارکت افزوده شود مردم افراد نخبه‌تر و ورزیده‌تری را برمی‌گزینند.
جریانی، طعم و مزه مشارکت محدود در انتخابات را چشیده است. برای شناخت این جریان باید ببینیم این مشارکت حداقلی، به چه کسانی نفع می‌رساند و از دل این مشارکت کم، چه دلال بازی‌هایی بیرون می‌آید و چه آقازاده‌ها و یقه‌سفیدهایی متولد می‌شوند؟از جمله این موارد (نگاه جناحی و بی‌تجربگی) را می‌توان به رد کردن بودجه کمیسیون تلفیق اشاره کرد که خودشان با کلی دستکاری در لایحه دولت آماده کرده بودند؛ این خیلی چیز عجیبی است! یا رفتارشان با تفاهم صورت گرفته بین سازمان انرژی اتمی ایران و آژانس بین‌المللی را در نظر بگیرید.آیا اصلا امکان دارد شورای عالی امنیت ملی موافق چیزی نباشد؟
در همان بحث اصلاح قانون انتخابات، دست‌کاری‌هایی کردند که داد شورای نگهبان هم درآمد؛ چرا؟ چون هم مغایر با قانون اساسی و منافع ملی و نقض‌کننده مشارکت مردم بود و معروف شد بیایید یک دفعه اسم کاندیدا را هم بنویسید!
اینها از جمله مسائلی بوده که در مردم حس امید به آینده را متزلزل کرد.
ایرناپلاس: آیا شما هم بر این نظر باورید که یک جریان سیاسی در کشور، بر خلاف نظر امام(ره) و رهبری، تعمدا دنبال مشارکت حداقلی مردم است؟
تابش: بله اتفاقا این جریان طعم و مزه مشارکت محدود را هم چشیده است! برای شناخت این جریان باید ببینیم این مشارکت حداقلی، به چه کسانی نفع می‌رساند و از دل این مشارکت کم، چه دلال بازی‌هایی بیرون می‌آید و چه آقازاده‌ها و یقه‌سفیدهایی متولد می‌شوند؟
ایرناپلاس: مشارکت حداقلی به چه کسانی نفع می‌رساند؟
تابش:مثالی می‌زنم؛ شما برای پیدا کردن یک رد پولشویی، کافی است بنگاههای آخرین مدل خودرو در تهران را ملاحظه کنید؛ اگر پیگیری کنید می‌بینیند ریشه آنها معمولا به افراد و تشکل‌هایی وصل‌اند که از مشارکت حداقلی سود می‌برند و نان‌شان همیشه در جنگ و نزاع بوده است؛ اگر نظام همین‌ها را بررسی کند به نتایج مطلوبی دست می‌یابد.
چگونه است که مردم این‌همه فقر و فلاکت را تحمل می‌کنند اما برخی در رفاه هستند؟ خودم چهار فرزند دارم که همه در ایران هستند؛ غیر از برخی موراد که ناگزیر بوده، مسئولان دولتی و غیردولتی نباید اجازه می‌دادند فرزندانشان به خارج بروند؛ این کار مذموم است؛ شما اگر بررسی کنید متوجه می‌شوید، بسیاری از فرزندان برخی مسئولان نهادهای انقلابی در خارج به سر می‌برند.
ایرناپلاس: البته مجلس به‌تازگی برای شفافیت حقوق دولتی‌ها مصوبه ای داشته است.
تابش: بله، اگر شفافیت را شعار می‌دهند و مصوب می‌کنند که حقوق و مزایای مدیران دولتی باید مشخص باشد، کار خیلی خوبی است؛ اما شما بیایید حقوق نمایندگان مجلس را هم منتشر کنید نه فقط حقوق را، همه مزایا از حمله هزینه دفتر و ایاب‌وذهاب را هم در معرض دید عموم بگذارید؛ حقوق مدیران و شاغلان در نهادهای خاص را هم بگذارید؛ اگر قرار است شفافیت باشد، این موضوع استثنابردار نیست؛ همین مسائل است که انگیزه مشارکت در مردم را کاهش می‌دهد.
از بین افرادی که از جریان اصلاح‌طلب کاندید می‌شوند و انشاءالله مورد قبول شورای نگهبان قرار می‌گیرند، روی یک فرد اجماع می‌کنیم اما احزاب و جناح‌هایی که این بضاعت را دارند که خود در معرض رای مردم قرار دهند نیز، تصمیم دارند حتما با برنامه بیایند و در مواردی حتی تیم همکاران خود را هم مشخص کرده‌اند.ایرناپلاس: اشاره کردید درباره برنامه‌های اصلاح‌طلبان در انتخابات؛ آیا تصمیم مشخصی اتخاذ شده یا چهره خاصی برای حضور در رقابت آماده شده است؟
تابش: با وجود همه بی‌مهری‌ها و اینکه شاید در عالم واقع، شانسی هم برای پیروزی کاندیداهای اصلاح‌طلب متصور نباشد مگر اینکه چرخ سیاست بچرخد و وقایعی خاص رخ دهد، ما اصلاح‌طلبان دلبسته نظام و انقلابیم و معتقدیم راه نجات کشور از مسیر دموکراسی و اصلاح رویه‌ها می‌گذرد وگرنه اگر خدای نکرده جامعه دچار تنش، تشنج و… شود، موجبات طمع‌ورزی دشمنان فراهم خواهد شد.
هیچکسی تردید ندارد راه اصلاح را باید ادامه دهیم؛ ما از بین افرادی که از جریان اصلاح‌طلب کاندید می‌شوند و انشاءالله مورد قبول شورای نگهبان قرار می‌گیرند، روی یک فرد اجماع می‌کنیم اما احزاب و جناح‌هایی که این بضاعت را دارند که خود در معرض رای مردم قرار دهند نیز، تصمیم دارند حتما با برنامه بیایند و در مواردی حتی تیم همکاران خود را هم مشخص کرده‌اند.
