به گزارش روز شنبه ایرنا، حدود ۱۰ روز دیگر تا سیزدهم آبان‌ماه و موعد برگزاری انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۲۰ آمریکا زمان باقی است؛ انتخاباتی که نتیجه آن می‌تواند معادلات و مناسبات کاخ سفید را با جهان دستخوش تغییر و تحول کند. یکی از مسائلی که این روزها محافل علمی و رسانه‌ای ایران را به خود درگیر کرده، مناسبات ایران و آمریکا در دولت آینده آمریکا است که با دو سناریوی مشخص یعنی انتخاب مجدد «دونالد ترامپ» رییس جمهوری مستقر و در مقابل، سناریوی دوم یعنی تکیه «جو بایدن» رقیب دموکرات بر کرسی ریاست جمهوری قابل ارزیابی است.
اداره کل پژوهش و بررسی های خبری ایرنا با توجه به اهمیت این موضوع میزگردی با عنوان ” واکاوی انتخابات آمریکا و پیامدهای آن بر جهان و ایران” با حضور «فواد ایزدی» استادیار دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران و «دیاکو حسینی» تحلیلگر ارشد مرکز بررسی های استراتژیک ریاست جمهوری برگزار کرد .
گزارش حاضر چکیده‌ای از مباحث مطرح شده در این میزگرد است و متن کامل آن متعاقبا انتشار می شود.
ایزدی: ذوق زدگی نسبت به پیروزی بایدن به سود ایران نیست
ایزدی در ارتباط با شانس پیروزی هر یک از نامزدهای انتخاباتی آمریکا گفت: بر اساس نظرسنجی هایی که تا اکنون در ارتباط با انتخابات آمریکا صورت گرفته شانس بایدن برای پیروزی در انتخابات بیش از ترامپ است بر پایه این نظرسنجی ها در ایالت های خاکستری، بایدن سهم و شانس بیشتری نسبت به رقیب جمهوریخواه خود دارد. به نظر می رسد که اگر امروز انتخابات ریاست جمهوری آمریکا برگزار شود، برنده نهایی کسی جز بایدن نخواهد بود.
استادیار دانشکده مطالعات جهان دانشگاه تهران افزود: ترامپ در چنین شرایطی زمینه را برای دعوا فراهم می کند تا در صورت شکست در انتخابات از پذیرش نتیجه آرا سر باز زند. دعوا زمانی قابل طرح است که آرای این دو نامزد انتخاباتی به یکدیگر نزدیک باشد. هرچند نظرسنجی ها از اختلاف ۸ تا ۱۲ درصدی به نفع بایدن حکایت می کنند اما امکان اینکه این فاصله تا روز انتخابات کاهش یابد دور از ذهن نیست.
تحلیلگر مسائل آمریکا در ارتباط با اختلاف دیدگاه دو طیف دموکرات و جمهوریخواه در پیوند با ایران، گفت: در شرایط فعلی نقدی که دموکرات ها به ترامپ وارد می کنند آن است که با خروج آمریکا از برجام، تحرکات منطقه‌ای ایران و فعالیت های موشکی ایران نه تنها کاهش نیافت که افزایش نیز داشت. دموکرات‌ها در ایجاد اجماع هوشمندتر و موفق تر از جمهوری خواهان علیه جمهوری اسلامی ایران عمل کرده‌اند. آنها حتی با روسیه و چین نیز در قبال ایران هماهنگ‌تر عمل می کنند و برای برنامه هسته‌ای و موشکی ایران نیز برنامه دارند. حتی در صورت پیروزی بایدن در انتخابات، وی از فشارهای دوره ترامپ بر ایران نیز به نفع خود سود خواهند برد.
ایزدی در ارتباط با مذاکره بین ایران و آمریکا نیز معتقد است: جمهوری اسلامی ایران هیچ وقت مخالف مذاکره با آمریکا نبوده و هر زمانی که حتی امید اندکی به مذاکره ایجاد شده، تهران به سمت مذاکره پیش رفته است. اما وقتی باید مذاکره صورت گیرد که وضعیت بهتر از قبل شود. زمانی که ایران وارد مذاکره با آمریکا شد و شرایط رو به وخامت گذاشت به این معنی است که مشکلی در این مذاکرات وجود دارد.
این تحلیلگر مسائل بین‌المللی اضافه کرد: در برهه کنونی اگر علاقه ایران به مذاکره با آمریکا برجسته شود، فرقی نمی کند که دولت دموکرات بر سر کار باشد یا جمهوری خواه؛ آنها از این شرایط سوء استفاده می کنند. وقتی از مذاکره سخن به میان می‌آید یعنی فشار حداکثری آمریکا بر ایران موفق بوده و تهران در نهایت ناچار به مذاکره شده است. از طرفی ذوق زدگی نسبت به پیروزی بایدن هم به سود ایران نیست؛ موضوعی که در ارتباط با آن رسانه های ایران باید جوانب احتیاط را رعایت کنند. در صورت تمایل دو طرف به مذاکره نیز شرایط باید به سمتی پیش رود که دیپلمات های ایرانی با دستان پر پشت میز مذاکره حاضر شوند. بنابراین فعالیت‌هایی که به ما قدرت چانه زنی می دهد باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.
حسینی: بایدن برجام را در دستور کار خود قرار خواهد داد
حسینی در ارتباط با دعوای ترامپ و بایدن در آستانه انتخابات ریاست جمهوری، گفت: در ارتباط با دعوای ترامپ و بایدن لازم به یادآوری است که ترامپ و ابزارهای بیشتری نسبت به رقیب دموکرات خود با هدف بر هم زدن بازی انتخاباتی دارد. شواهدی نیز که امروز می بینیم حاکی از آن است که ترامپ قصد واگذاری قدرت را به رقیب ندارد.
تحلیلگر ارشد مرکز بررسی های استراتژیک ریاست جمهوری در ارتباط با روابط ایران و آمریکا بعد از انتخابات ۲۰۲۰ این کشور اظهار کرد: برخی معتقدند در صورت پیروزی بایدن روابط تهران- واشنگتن به مقطع زمانی اوباما برمی گردد اما به دلیل وضعیت حاکم بر روابط دو کشور و همچنین مسائل داخلی آمریکا این موضوع تحقق نخواهد یافت.
وی افزود: در صورت پیروزی بایدن در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا احتمال آن می رود که این مسائل مورد توجه قرار گیرد؛ بایدن کمتر به ایجاد تغییر با ابزار نظامی تمایل نشان می دهد. کم میلی یا بی میلی به انجام تعهدات آمریکا در قبال ناتو و دیگر پیمان های بین المللی در دولت بایدن نیز تداوم خواهد یافت. در قبال جنگ تجاری و تعرفه ای با چین نیز همین رویکرد و رویه کنونی ادامه خواهد یافت. بایدن نگاه نسبتا مثبتی به عربستان ندارد. با ورود بایدن به کاخ سفید به احتمال زیاد سیاست این کشور در قبال ترکیه تغییر خواهد یافت و فشارها بر اردوغان افزایش می یابد. در ارتباط با اسرائیل نیز رابطه بایدن با نتانیاهو به خوبی روابط ترامپ با نخست وزیر اسرائیل نیست.
از نگاه این تحلیلگر مسائل بین الملل، بایدن بازگشت به برجام را در دستور کار خود قرار خواهد داد اما این روند به سادگی صورت نمی گیرد. وی نهایت بهره وری را از تحریم و فشار های ترامپ بر ایران خواهد برد به ویژه در زمینه‌های موشکی، تسلیحاتی و تحرکات منطقه‌ای ایران. از طرفی بایدن عجله‌ای برای لغو تحریم ها نخواهد داشت اما در صورت ورود ترامپ به کاخ سفید انتظار می رود که سیاست فشار حداکثری بر ایران تداوم یابد.
