ریاست جمهوری یکی از موقعیتهایی است که تاثیر عمیقی بر روی افراد، بینش و سبک زندگیشان میگذارد.
به طور طبیعی برخی از جایگاهها روی موقعیت، مسائل مالی و حتی سبک زندگی افراد تاثیر میگذارد؛ ریاست جمهوری یکی از همان موقعیتهاست که تاثیر عمیقی روی افراد، بینش و سبک زندگیشان میگذارد؛ از همین رو نیز بسیاری از افرادی که در این مسند قرار گرفتند در آغاز و پایان دوره تغییرات فراوانی داشتهاند. پس شاید بد نباشد که نگاهی به ریاستهای پیشین جمهوری و موقعیتهای مالی یا سیاسی آنها داشته باشیم.
رئیسجمهوری که منافق از کار در آمد
بنیصدر را شاید بتوان یکی از ثروتمند ترین روسای جمهوری ایران دانست؛ موضوعی که محمدحسن قدیری ابیانه تحلیلگر مسائل سیاسی درباره آن گفته است: در اسناد لانه جاسوسی هم آمده که یکی از روانشناسان آمریکایی دو بار بدون اینکه خودش را معرفی کند به بهانهای با بنیصدر ملاقات داشته و در ملاقات دوم گزارش میدهد که روی بنیصدر میشود از طریق مالی سرمایهگذاری کرد و علتش هم این است که در جلسه دوم، ساعت بسیار گرانقیمتی در دست بنیصدر دیده است که این نشان میدهد از نظر مالی میتوان روی او نفوذ کرد و بعد از این هم مامور دیگری تحت عنوان نمایندگی یک شرکت بینالمللی با بنیصدر ملاقات میکند و به او پیشنهاد میکند که ماهی هزار دلار به او پرداخت کند تا به این سازمان بینالمللی مشورت بدهد و بنیصدر میپذیرد. خود بنیصدر هم در خاطراتش میگوید که هزار دلار نبود، بلکه سه هزار دلار بود و من هم نپذیرفتم در حالی که جاسوس CIA در گزارش سری خودش دروغ نمیگوید؛ زیرا باید برای این موضوع پول را پرداخت کند.
او در ادامه گفته است علاوه بر این بنیصدر زن و بچههایش در پاریس ساکن بوده و اینها هزینههای بسیاری داشتند که حقوق ریاست جمهوری کفاف آنها را نمیداد ، از همین رو نیز این پیشنهاد را پذیرفت، البته برای بنیصدر محرز بود که او یک جاسوس است و نماینده یک شرکت بینالمللی نیست، ولی او میدانست که اگر کسی مورد حمایت سازمان جاسوسی آمریکا باشد از پشتیبانی او برای رسیدن به قدرت میتواند استفاده کند.
دستفروشی که رئیسجمهور شد
شهید محمدعلی رجایی کسی که بعد از انقلاب شاید محبوبترین رئیسجمهور کشورمان نام گرفته باشد از دستفروشی در محله شوش به مسند ریاست جمهوری رسید، او در یازده مرداد ۱۳۶۰ به عنوان رئیسجمهور ایران انتخاب شد و هشتم شهریور همان سال یعنی ۲۹روز بعد در دفتر حزب جمهوری اسلامی ایران توسط منافقین کوردل به شهادت رسید.
شهید رجایی خانه خود را با قرض ۱۳ هزار تومانی خرید که حدود ۱۷ سال محل سکونت او بود، خانهای که ابتدا پس از شهادت رجایی، همسر و فرزندانش تا سال ۱۳۷۳ در آن زندگی کردند تا این که با خرید این خانه توسط بنیاد شهید و مرمت آن و ثبت ملی، این خانه ارزشمند که در دورهی پهلوی اول ساخته شده بود، به عنوان موزهی «شهید محمدعلی رجائی» مورد استفاده قرار گرفت.
سفره نانی که محتوای آن نان و کشمش بود
رهبر معظم انقلاب رئیسجمهور بعدی کشورمان بعد از شهید رجایی بود که در خاطرات ایشان آورده شده است: «پدرم روحانی معروفی بود، امّا خیلی پارسا و گوشه گیر؛ زندگی ما به سختی می گذشت. من یادم هست شبهایی اتفاق می افتاد که در منزل ما شام نبود! مادرم با زحمت برای ما شام تهیّه می کرد و آن شام هم نان و کشمش بود.
ایشان در ادامه گفتهاند که مرحوم شهید قاضی طباطبایی، امام جمعه تبریز، سال ۵۱ اینجا آمده بود؛ رو کرد به ما و گفت من چهل سال قبل با پدرم از تبریز به مشهد آمدم و برای دیدن آقا سری به ایشان زدیم. آقا در چهل سال پیش همان جایی نشسته بود که الان نشسته، و من همان جایی نشستهام که پدرم نشسته بود، و این اتاق و این خانه کم ترین تغییری نکرده است. آیتالله خامنهای، پس از آنکه رئیسجمهور ایران شدند به مرکز شهر آمدند. ایشان ابتدا در خیابان ایران زندگی میکردند و پس از آن به خیابان پاستور رفتند.
علیاکبر ناطقنوری در کتاب خاطرات خود نوشته است: «در زمان انتخاب آیتالله خامنهای به رهبری این مسئله مطرح بود که ایشان کجا مستقر شوند. پیشنهاد اول جماران بود که ایشان به احترام امام خمینی (ره) و خانواده ایشان نپذیرفتند. پیشنهاد دوم هم اردوگاه شهید باهنر آموزش و پرورش بود که رهبری گفتند میخواهم در مرکز شهر باشم و هم نمیخواهم اردوگاه دانشآموزان را بگیرم. در کنار ساختمانی که رهبری مستقر بودند حسینیهای به نام امام خمینی در آنجا ساختند و بعد از آن دیدارهای رهبری در آنجا انجام میشد.»
روزنامه جامجم به نقل از محسن رفیقدوست نوشت محل فعلی سکونت و دفتر آیتالله خامنهای را به قیمت ۱۲۰ میلیون تومان از خانواده نظام مافی خریداری کرده و بعدها حسینیه آیتالله خمینی را ساخته است. پایگاه اطلاعرسانی دفتر حفظ و نشر آثار آیتالله خامنهای، با انتشار روایتی از حضور رهبر جمهوری اسلامی در سرشماری نفوس ایران یادآور شد که ایشان هنگام پر کردن فرم سرشماری مربوط به خود توسط رئیس مرکز آمار ایران، گفتهاند «منزل ما سازمانی است.»
آیتالله هاشمیفسنجانی؛ همنشین دیرین امام خمینی (ره)
اگرچه بودند سیاستمدارانی که منزل خود را به علت توجه به امام خمینی به جماران منتقل کردند اما مرحوم آیت اللههاشمی رفسنجانی تنها سیاستمداری بود که حضورش بیش از دیگران در جماران جلب توجه میکرد. اسفند ماه ۱۳۹۰ روزنامه اعتماد در یادداشتی به نقل از محسنهاشمی رفسنجانی نوشت: «در کوچهای که امام سکونت داشتند، در کنار حسینیه، منزلی وجود داشت که به جهت ازدحام مردم و ملاقاتکنندگان امام و شلوغی و سر و صدای زیاد، ساکنان آن معذب بودند.
این منزل از مالک آن خریداری شد. در شهریور سال ۱۳۶۰ در اوج فضای ناامن برای شخصیتهای نظام، حضرت امام خمینی (ره) به جهت نگرانی برای سلامت پدر، از حاج احمدآقا خواستند ترتیبی داده شود که ایشان در منزل مذکور در کنار خانه امام ساکن شوند. این کار صورت گرفت و پدر به همراه خانواده در این خانه مستقر شدند که تاکنون این سکونت ادامه دارد.»
بنابر خاطرات منتشرشده از آیتالله هاشمی، او در دهه شصت هنگامی که رئیس مجلس ایران بود در بسیاری از شبها، در دفتر خود در مجلس میماند، اما کماکان اهالی بیت او درجماران و نزدیک بیت امام و حسینیه جماران بودند. پس از رحلت امام، وقتی هاشمی رفسنجانی به مقام ریاست جمهوری رسید، همچنان خانه خود در جماران را حفظ کرد.
اسناد اموال رئیس دولت اصلاحات در اختیار قوه قضاییه
سیدمحمد خاتمی رئیسجمهوری است که هیچ خبری مبنی بر اعلام عمومی داراییهایش وجود ندارد، سید محمد علی ابطحی رئیس دفتر وی در اوایل دولت هفتم میگوید در همان ابتدای دوره ریاست جمهوری آقای خاتمی، دفترچه ای برای اظهار اموال رئیسجمهور، خانواده و وزرایش ارسال شد که در همان روزهای اول لیست اموال به قوه قضائیه تقدیم شد. وی ادامه میدهد: البته لیست اموال خاتمی به عنوان رئیسجمهور رسانه ای نشد. ابطحی می گوید حتی وی لیست داراییهای خاتمی را ندیده این لیست در اختیار قوه قضائیه قرار دارد و در اسناد آنها موجود است.
از نارمک تا پاستور؛ مسئله این است
محمود احمدینژاد در نامهای اموال خود در سال ۸۴ اینگونه اظهار کرد:
۱- یک باب منزل مسکونی به مساحت ۱۷۵ متر، با ۱۲۷ متر مربع زیربنا، ۴۰ سال سابقه ساخت در منطقه نارمک تهران
۲- حساب جاری بانک ملت شعبه دانشگاه علم و صنعت ایران برای دریافت حقوق از دانشگاه
۳- حساب جاری بانک ملی شعبه وزارت کشور مربوط به دوره استانداری اردبیل که در حال حاضر موجودی ندارد
۴- یک دستگاه اتومبیل پژو ۵۰۴ مدل ۱۹۷۷ سفید رنگ
۵- دو خط تلفن ثابت شهری
رئیس دولت دهم بار دیگر در پایان ۸ سال مسئولیتش طی نامهای تغییرات صورت گرفته در اموالش را اینگونه به رئیس قوه قضائیه اظهار کرد: در اجرای اصل یکصدوچهلودوم قانون اساسی و پیرو اعلام اموال، اینجانب به اطلاع میرساند که در این مدت تغییری که در اموالم پدید آمده ، بازسازی و نوسازی منزل مسکونی قدیمی نارمک است که با کمک همسر و فرزندان و با استقراض از بانک و همچنین صندوق نهاد و برخی بستگان چهار واحد حدود یکصد متر مربعی احداث گردیده که با فرزندان در آن سکونت داریم. مساحت زمین ۱۷۵ متر مربع و زیربنای فرسوده قبلی حدود ۱۳۰ متر مربع بوده است.
مسافری از سرخه تا پاستور
حسن روحانی رئیسجمهور فعلی ایران است که در سرخه سمنان بزرگ شده و مدتها ساکن خانهای در ولنجک بوده است. بعد از پایان ریاست جمهوری رئیس دولت اصلاحات و به قدرت رسیدن محمود احمدینژاد، او تا مدتی در منطقه نارمک زندگی میکرد.
با این حال بعد از مدتی به دلایل حفاظتی و امنیتی، مجبور شد به فکر تغییر محل زندگی خود بیفتد. پیشنهاد این بود که به ساختمان جماران و ملک ریاست جمهوری برود. از همین رو اعلام کرد که به پاستور میرود و قرار شد در نزدیکی ساختمان قرمز در نهاد ریاست جمهوری، ساختمانی را برای وی و خانوادهاش مهیا کنند.