محمود صادقی در گفت و گو با ایرنا در ارزیابی خود از اقدام مسعود پزشکیان و دولت چهاردهم مبنی بر پسگرفتن لایحه محتوای فضای مجازی، گفت: اگر به گذشته بازگردیم، این لایحه در ابتدا از سوی قوه قضاییه تهیه شده بود و طبق گزارشهایی که ارائه شده، دولت از ابتدا با آن موافق نبوده است.
وی افزود: بیانیه معاونت حقوقی ریاست جمهوری نیز حاوی ۶ دلیل قاطع برای رد این لایحه بود. با این حال، به نظر میرسد با اصرار قوه قضاییه، لایحه با اصلاحاتی در هیات دولت مطرح و تصویب شده و سپس در قالب یک لایحه دو فوریتی به مجلس تقدیم شده است.
دبیرکل انجمن اسلامی مدرسین دانشگاهها بیان کرد: براساس شنیده ها در درون دولت نیز مقاومتهایی نسبت به این لایحه وجود داشته، اما اینکه چگونه این اختلافات برطرف شده و دولت با آن موافقت کرده، چندان روشن نیست؛ هرچند در بیانیه معاونت حقوقی آمده است که لایحه مورد تعدیل قرار گرفته است.
دکتر پزشکیان از ابتدا بر تعامل و پرهیز از تنش تأکید داشته است
صادقی عنوان کرد: به نظر میرسد این روند، بیش از هر چیز تحت تأثیر رویکرد آقای دکتر پزشکیان رئیسجمهور، بوده که از ابتدا بر تعامل و پرهیز از تنش تأکید داشتهاند.
استاد حقوق دانشگاه تربیت مدرس با بیان اینکه سیاستهای دولت وفاق بر این مبناست که در فرآیند تدوین قوانین، مردم، ذینفعان و نهادهای تخصصی صنفی باید مشارکت داشته باشند، خاطرنشان کرد: اما به نظر می رسد در این مورد، چنین فرآیندی طی نشده است و ناگهان جامعه با لایحهای مواجه شد که مانند بمبی خبری در فضای رسانهای ترکید و مخالفتهای گستردهای را در میان مردم، رسانهها، نهادهای مدنی و احزاب برانگیخت.
با وجود آنکه دوفوریت لایحه فضای مجازی در مجلس تصویب شده بود، دولت و رئیسجمهور صدای مردم را شنیدند
صادقی تصریح کرد: در نهایت، با وجود آنکه دوفوریت این لایحه در مجلس تصویب شده بود، دولت و رئیسجمهور صدای مردم را شنیدند و خوشبختانه در جلسه روز چهارشنبه هیات دولت تصمیم به پسگرفتن لایحه گرفته شد.
وی بیان کرد: جالب است که من، به عنوان یکی از دانشآموختگان حقوق، برای شرکت در جلسهای با آقای وزیر دادگستری در روز سهشنبه دعوت شده بودم، اما پیش از برگزاری جلسه، اعلام شد که جلسه لغو شده است. با پیگیری متوجه شدم که تصمیم رئیسجمهور برای پسگرفتن لایحه قطعی شده و به همین دلیل جلسه برگزار نشد.
عضو هیات رییسه جبهه اصلاحات ایران گفت: به اعتقاد من، این روند درسهای متعددی برای همه ما داشت نخست اینکه این اتفاق نتیجه کنشگری افکار عمومی، رسانهها، روزنامهنگاران، جامعه مدنی و احزاب بود.
صادقی افزود: دوم، یادآوری این نکته است که وقتی کسی را به عنوان نماینده و رئیسجمهور خود انتخاب میکنیم، وظیفه ما پایان نمیپذیرد و باید همواره وی را همراهی کرده و بر عملکرد او نظارت داشته باشیم. نباید تصور کنیم که با بدرقه او تا پاستور، کار تمام شده است.
دولت چهاردهم نشان داد که گوش شنوایی برای شنیدن صدای مردم دارد
وی خاطرنشان کرد: نکته مهم دیگر، اثربخش بودن واکنش افکار عمومی است و اینکه دولت چهاردهم نشان داد گوش شنوایی برای شنیدن صدای مردم دارد.
دبیرکل انجمن اسلامی مدرسین دانشگاهها با بیان اینکه البته همچنان این نقد وارد است که روند طیشده برای رسیدن به این نقطه، روندی شفاف و مطلوب نبوده و همراه با پذیرش محتوای لایحهای بود که بهوضوح با حقوق ملت در تضاد است، یادآور شد: با این حال، باید از دولت و رئیسجمهور بهخاطر شجاعت در عدول از تصمیم قبلی و تمکین به خواست مردم تقدیر کرد.
صادقی گفت: از آنجایی که این لایحه بدون شفافسازی و دریافت نظر کارشناسان و نخبگان بویژه اهالی رسانه تصویب شد و به مجلس رفت، انتقاداتی جدی به آن وارد است این روند نشان داد که رئیسجمهور تا حدی از وعدههای خود فاصله گرفته است اما اقدام اخیر او در پسگرفتن لایحه، نشانهای از پایبندی به همان وعدههاست.
وی افزود: در مجموع، من هم نیمه خالی لیوان را میبینم و هم نیمه پر آن را. این موضوع وجوه مثبت و منفی بسیاری داشت و بهنظرم برای همه، از رئیسجمهور گرفته تا مردم، درس مهمی بود.
در یک جامعه دموکراتیک، حمایت از منتخبان باید همراه با هدایت و نظارت باشد/در نهایت، این مردماند که باید مسئولان را هدایت کنند
استاد حقوق دانشگاه تربیت مدرس بیان کرد: پیام مهم اقدام رئیس جمهور در استرداد لایحه فضای مجازی برای مردم این است که نباید تصور کنند با انتخاب یک فرد، همهچیز تمام شده و نیازی به نقد و نظارت نیست. در یک جامعه دموکراتیک، حمایت از منتخبان باید همراه با هدایت و نظارت باشد.
صادقی اظهار کرد: همانطور که شهید رجایی زمانی در پاسخ به شعار “رجایی، رجایی حمایتت میکنیم” گفت: بهجای حمایت، بگویید “رجایی، رجایی هدایتت میکنیم”؛ چرا که در نهایت، این مردماند که باید مسئولان را راهنمایی و هدایت کنند.
فاطمه مهاجرانی سخنگوی دولت صبح چهارشنبه در صفحه شخصی خود در شبکه ایکس نوشت: در راستای حفظ انسجام ملی و تاکید رییس جمهور استرداد لایحه فضای مجازی در جلسه امروز دولت مصوب شد.
سخنگوی دولت همچنین در گفت و گوی اختصاصی با خیرنگار ایرنا با اشاره به تصویب استرداد لایحه «مقابله با انتشار محتوای خبری خلاف واقع در فضای مجازی» در جلسه امروز هیات دولت، گفت: رئیسجمهور همواره بر شنیدن صدای مردم و کارشناسان تأکید داشته و معتقد است هر تصمیم مهمی باید با اجماع و همراهی جامعه اتخاذ شود.
مهاجرانی در توضیح مسترد شدن لایحه «مقابله با انتشار محتوای خبری خلاف واقع در فضای مجازی» تصریح کرد: بنا به تاکید رئیسجمهور محترم و پیشنهاد معاونت حقوقی و تصویب هیات وزیران با عنایت به بررسیهای به عمل آمده و احراز ضرورت بررسیهای بیشتر در مفاد لایحه مقابله با انتشار محتوای خبری خلاف واقع در فضای مجازی به منظور رویکرد تنظیمگری و حمایت مطلوب از آزادی بیان مشروع در چارچوب قانون اساسی لایحه مذکور مسترد شد.
سخنگوی دولت با اشاره به نظر کارشناسان، فعالان رسانهای و حتی گزارش مرکز پژوهشهای مجلس درباره این لایحه، گفت: «رئیسجمهور همواره بر شنیدن صدای مردم و کارشناسان تأکید داشته و معتقد است هر تصمیم مهمی باید با اجماع و همراهی جامعه اتخاذ شود.»
وی افزود: دولت بر این باور است که سیاستگذاری درمورد مسایل اینچنینی نیازمند گفتوگو، اجماع کارشناسی و توجه به دغدغههای افکار عمومی است و بدون مشارکت و گفت وگو با مردم، تصمیمات نمیتواند مؤثر و ماندگار باشند.
دو فوریت لایحه مقابله با انتشار محتوای خبری خلاف واقع در فضای مجازی در جلسه علنی پنجم مرداد مجلس شورای اسلامی بررسی و با رای موافق ۲۰۵ نماینده تصویب شد، بنا شد که کلیات این لایحه پس از بررسی کمیسیون های تخصصی در مجلس بررسی شود.
براساس تصمیم مجلس قرار بود برای بررسی این لایحه یک کمیسیون مشترک شامل کمیسیونهای حقوقی، صنایع و فرهنگی تشکیل شود.
این لایحه ۲۲ ماده داشت.