در پی صدور این دستور، سید ابراهیم رییسی، رییس جمهوری ایران در نامهای به وزرای اقتصاد و صمت ابلاغ کرده از واردات کالای نهایی لوازم خانگی به ایران جلوگیری شود .
سئوال مهم اینجاست که آیا لوازم خانگی مجوز واردات به ایران را پس از ممنوعیت ابلاغی در سال ۱۳۹۷ دریافت کرده بود؟
وحید شقاقی شهری، کارشناس اقتصادی و استاد دانشگاه در این خصوص میگوید: کرهایها پولهای بلوکه شده ما را نمیدهند و گفتهاند به جای آن تلویزیون و لوازم خانگی ببرید.
این اقتصاددان افزود: کرهایها معادل بخشی از منابع بلوکه شده در این کشور را میخواستند کالا به ایران صادر کنند که هنوز تکلیف آن مشخص نشده است .
حالا با صدور دستورات جدید به نظر میرسد تکلیف واردات کالا و لوازم خانگی از کره جنوبی از محل پولهای بلوکه شده ایران روشن شد .
ایران بیش از ۷ میلیارد دلار پول بلوکه شده در کشور کره جنوبی دارد و هر چند بیش از یک سال و نیم مذاکره برای آزادسازی این پولها صورت گرفته است، هنوز گشایشی در این حوزه حاصل نشده است .
گفته میشو کره جنوبی در انتظار چراغ سبز آمریکا برای برای آزادسازی این منابع است.
حالا ابلاغ مجدد ممنوعیت واردات لوازم خانگی، نشان میدهد که تغییراتی در این حوزه ایجاد شده بود چرا که در اولین ماههای مواجهه ایران با تحریمهای امریکا علیه ایران، واردات هزاران قلم کالا به ایران از جمله لوازم خانگی ممنوع شد.
معاون امور گمرکی گمرک نیز در نامهای به اسماعیلی دستور ممانعت از واردات و ترخیص لوازمخانگی خارجی را به کلیه گمرکات کشور ابلاغ کرد. در این ابلاغیه آمده است: طبق بررسیهای بهعملآمده، لوازمخانگی جزو اقلام ممنوعالورود گروه ۴ بوده که در حال حاضر ثبت سفارش برای این اقلام صورت نمیگیرد لذا امکان اظهار، انجام تشریفات گمرکی و ترخیص کالا نیز برای این کالاها امکانپذیر نخواهد بود.
در این ابلاغیه تاکید شده است: مجدداً به تمامی گمرکات ابلاغ می گردد چنانچه لوازمخانگی در آن گمرکات موجود باشد که صاحبان کالا در صدد اخذ مجوز ورود یا اظهار آن به گمرک می باشند از اظهار و ترخیص آن جلوگیری و مراتب به قید فوریت به مراجع نظارتی ذیربط منعکس گردد؛
ممنوعیت واردات لوازم خانگی در حالی ابلاغ شده که مدتهای طولانی است بیش از ۴۲۰ کانتینر لوازمخانگی با برند بوش در گمرک شهید رجایی بندرعباس وجود دارد که به دلایل قانونی از ترخیص آن اقلام جلوگیری بهعملآمده است.
وقتی واردات لوازم خانگی ممنوع شد
بر اساس این گزارش، آبان ماه سال ۱۳۹۷ بود که رضا رحمانی، وزیر صنعت، معدن و تجارت اعلام کرد:«کالایی که امکان تولید داخل دارد نباید اجازه واردات پیدا کند و در سال ۹۷ میانگین ۲۲ درصد کاهش واردات داشتیم و امسال ۱۴۲ قلم کالا را مجدداً منع واردات کردیم. وی افزود: سال گذشته ۱۳۳۹ قلم کالایی که امکان تولید داخل دارند را منع واردات کردیم و اگر کالای ایرانی با ۱۰ درصد افزایش قیمت تولید شود ارزشمند است. وزیر صنعت، معدن و تجارت اظهار کرد: صنعت پوشاک قابلیت توسعه دارد و امسال به هیچ عنوان اجازه واردات پوشاک و لوازم خانگی را داده نمیشود.»
اعلام ممنوعیت واردات لوازم خانگی البته قیمت این اقلام را در بازارربا رشدی عجیب مواجه کرد. طحانپور،رییس اتحادیه لوازم خانگی همان زمان دلیل انفجار قیمتی در بازار لوازم خانگی را رشد قیمت ارز از یک سو و ممنوعیت واردات از سوی دیگر دانسته بود. در این دوره زمانی بود که کم کم بازار لوزم خانگی با کمبود کالایی روبرو شد و در نهایت گشتهای تعزیرات و بازرسی وارد میدان شدند و برای مدتی هر روز خبر از کشف انبار لوازم خانگی در نقطهای از کشور منتشر میشد.
در این مقطع زمانی، دو برند معروف کرهای که سهم بسیار مناسبی از بازار لوزام خانگی ایرانی داشتند، از ارسال مواد اولیه و قطعه به ایران، با استناد به تحریم آمریکا خودداری کردند و عملا مونتاژ محصولات این دو برند در ایران غیر ممکن شد.
کالاهای کرهای چگونه سر از بازار ایران درمیآورند؟
سال گذشته نیز وقتی تلاشهای دیپلماتیک ایران به درهای بسته خورد، همتی، رییس کل بانک مرکزی انگشت اتهام را به سمت ستاد مبارزه با قاچاق کالا گرفت و گفت: مقامات کره پولهای ما را نمیدهند به آنها گفتم اگر ندهید دیگر اجازه نمیدهم کالاهای سامسونگ و ال جی به ایران بیاید. دیدم خیلی جوابی نداشتند و حساسیتی نشان ندادند. برایشان مهم نیست. کالایشان را از طریق دبی (امارات) میفروشند و از طریق لنجها در کنگان و نظایر آن به داخل کشور میآید. معلوم است جواب ما را نمیدهند چون کالایشان را میفروشند.
همتی با انتقاد از ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز گفت: معنا ندارد اگر ما ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز داریم و اقتصاد مقاومتی داریم باید جلوی اینها را بگیرند. فکر میکنید تولید ملی شکل میگیرد؟ شما الان بروید در خیابانهایی که این کالاها را میفروشند، ببینید هر نوع کالایی که سفارش بدهید هفته بعد تحویل میدهند.
از سوی دیگر محمدرضا شهیدی دبیر انجمن لوازم صوتی و تصویری ایران در آذرماه سال گذشته اعلام کرد: از همان ابتدای خروج این دو برند کرهای از ایران، قاچاقچیان به قاچاق گسترده محصولات خود به ایران روی آوردند چراکه به عقیده آنها رفع تحریمها در آینده نزدیک برای ایران محتمل بود و همچنین علاقه نداشتند بازار بزرگ مصرفی جامعه ایران را برای تولیدات خود از دست بدهند.
شهیدی با بیان اینکه تخمین زده میشود که گردش مالی قاچاق لوازم خانگی رقمی در حدود ۶ میلیارد دلار در سال باشد، عنوان کرد: سیاستگذاری غلطی که پیرامون برخورد با قاچاق تدوین شده است به بدترین شکل ممکن در حال آسیب رساندن به تولید داخلی است.
به نظر میرسد با ابلاغ مجدد ممنوعیت لوازم خانگی به ایران، گذشته از آنکه تکلیف واردات لوازم خانگی در قبال پول بلوکه شده ایران در کره روشن شد، بازار نیز با تغییراتی قیمتی روبرو شود. آنچه مهم است اینکه در سه سال اخیر ، لوازم خانگی کرهای و … به صورت غیر قانونی وارد بازار ایران شده است و خطر ادامهی این روند، با سود بیشتر برای قاپاقچی و فروشنده همچنان احساس میشود .