رئیسجمهور در ادامه با لحنی هشدارآمیز نسبت به بحران آب در کشور سخن گفت و تأکید کرد: اگر مدیریت مصرف آب اصلاح نشود، کشور در آیندهای نزدیک با بحران کمآبی گسترده مواجه خواهد شد. وی با اشاره به گزارشهای علمی از دانشگاههای معتبر کشور از جمله تهران، مشهد، اصفهان و علامه طباطبایی اشاره کردو گفت:تمام آییننامهها و برنامههایی که طی این سالها تدوین شدهاند، نتوانستهاند جلوی روند نزولی منابع آب کشور را بگیرند.
با اشاره به شرایط بحرانی استان تهران هشدار داد: اگر در پایتخت نتوانیم مصرف را کنترل کنیم، در شهریور و مهر دیگر آبی پشت سدهای ما نخواهد ماند. خوشمان بیاید یا نیاید، عدد آب مشخص است و میزان آن کاملاً محدود. پزشکیان توسعه بیبرنامه و بیتوجه به ظرفیت منابع را عامل اصلی وضعیت بحرانی فعلی دانست و گفت:چشمها را بستهایم و همینطور توسعه میدهیم؛ مسکن میسازیم، کارخانه میزنیم، ساختمان می سازیم، بدون آنکه بدانیم منابع ما کفاف این رشد را میدهد یا نه. اگر با هم برنامهریزی کنیم از این بحران نجات خواهیم یافت. وی با استناد به آموزههای دینی ادامه داد: خداوند در قرآن فرموده است که هر مصیبتی به شما میرسد، نتیجه عملکرد خود شماست.
اگر ما تعادل بین منابع و مصارف ایجاد نکنیم، نباید انتظار داشته باشیم آینده خوبی در انتظار فرزندانمان باشد. رئیسجمهور در بخشی از سخنان خود به استفاده بیرویه از آب برای فضای سبز شهری اشاره کرد و گفت:خود ما در ریاستجمهوری چمن میزنیم! شهر پر از چمن است. در حالی که میتوان به جای چمن، گیاهانی کاشت که نیاز کمتری به آب دارند. این حجم از مصرف اصلاً منطقی نیست. پزشکیان همچنین از تخریب خاک کشاورزی انتقاد کرد و افزود: خاک کشاورزی را نمیتوان به راحتی جایگزین کرد. برخی خاکها شاید صد میلیون سال طول بکشد تا بهوجود آید. اگر بیملاحظه آنها را نابود کنیم، هیچ جایگزینی نخواهند داشت. وی با انتقاد از تصمیمگیریهای غیرتخصصی، بر لزوم استفاده از نظر کارشناسان و نخبگان تأکید کرد و گفت: من اگر بخواهم فقط حرف خودم را ملاک قرار دهم، به بیراهه میروم. کار باید به دست کاردان سپرده شود؛ نه اینکه صرفاً چون کسی با ما همفکر نیست، کنار گذاشته شود.
پزشکیان در مثالی قابلتأمل گفت: وقتی مریض میشویم، دنبال پزشک متخصص میگردیم؛ نه دوست، قوموخویش یا همحزبی! برای درمان کشور هم باید متخصص را پیدا کنیم، حتی اگر با باورهای ما همسو نباشد.
وی تأکید کرد: کشور تنها از طریق گفتوگو، همفکری، احترام به نخبگان و برنامهریزی علمی میتواند از بحرانها عبور کند. رییس جمهور خواستار شد که شوراهای برنامهریزی استانی و ملی، نگاه خود را تغییر داده و از ظرفیت دانشگاهها، مشاوران خارج از استان و متخصصان استفاده کنند. وی ادامه داد:مشورت ضرر ندارد. ممکن است پیشنهاد کسی را نپذیریم، اما عقل چند نفر را به عقل خود اضافه کردهایم و تصمیم پختهتری خواهیم گرفت. رئیسجمهور با تأکید بر لزوم استفاده از تجربیات جهانی، بهرهگیری از مشاورههای تخصصی داخلی و خارجی، و بازنگری در روشهای مدیریتی کشور، گفت: ما اگر بخواهیم کشوری پیشرفته باشیم، باید عقل خود را با عقل دیگران جمع بزنیم. وی با اشاره به تجربه برخی کشورهای توسعهیافته اظهار داشت: در بازدیدی که از یکی از کشورهای پیشرفته داشتیم، دیدم در بسیاری از پروژهها از مشاوران آلمانی، فرانسوی و کانادایی استفاده کردهاند، در حالی که خودشان نیز دارای دانش فنی بالا هستند.
این یعنی هوشمندی، یعنی استفاده از همه ظرفیتهای موجود برای رسیدن به نتیجه بهتر. رئیسجمهور با اشاره به آموزههای دینی در خصوص مشورت عنوان کرد: حتی در ماجرای جنگ احد که یاران پیامبر اکرم(ص) او را تنها گذاشتند، خداوند به رسولش دستور داد تا دوباره با همانها مشورت کند. این یعنی هیچکس نباید خود را بینیاز از نظر دیگران بداند.