به گزارش خبرنگار سیاست خارجی گروه سیاسی باشگاه خبرنگاران جوان، فاطمه زهرا نصراللهی، آمریکا تلاش بسیاری کرد تا با اعمال انواع و اقسام فشار‌ها بر ایران، به نوعی ما را منزوی کند، در حدی که به جرئت می‌توان گفت بیشتر وقت و فکر خود را برای پیدا کردن نقشه جدیدی برای تضعیف و به حاشیه راندن جمهوری اسلامی ایران گذاشت، در این میان ایران نه تنها بیکار ننشست و منزوی نشد، بلکه سعی کرد ارتباط خود را با کشور‌های دیگر گسترش دهد.
جمهوری اسلامی ایران تحریم را که مانند یک درد مشترک برای برخی کشورها ظاهر شده بود، ابزار و پله‌ای کرد تا از آن به سمت گسترده کردن تعاملاتش با کشور‌های دوست و تحت تحریم برود.
در همین راستا همانطور که سفارت ایران در ونزوئلا گفته است، ایران سه ماه پیش با هدف کاهش فشار تحریم آمریکا بر ملت ونزوئلا چندین نفت‌کش حامل بنزین را راهی این کشورِ تحت تحریم آمریکا ارسال کرد. این اقدام باعث شد تا مقام‌های آمریکایی درباره روابط روبه‌رشد تهران و کاراکاس ابراز نگرانی کنند، چراکه این نخستین بار بود که تهران با نفتکش‌های خود به کشوری در آمریکای لاتین سوخت صادر می‌کرد. همچنین ایران در هفته‌های گذشته یک فروشگاه بزرگ را در «کاراکاس» پایتخت ونزوئلا افتتاح کرد. ایران و ونزوئلا اوایل سال جاری میلادی توافقنامه‌هایی در حوزه انرژی، علوم، اقتصادی و صنعتی منعقد کردند.
هفتادمین سالگرد برقراری روابط دیپلماتیک ایران و ونزوئلا چندی پیش (۱۹ مرداد) در کاراکاس جشن گرفته شد. البته ارتباط ایران و ونزوئلا حکایت دیروز و امروز نیست و همانطور که حجت‌الله سلطانی سفیر جمهوری اسلامی ایران در کاراکاس در جشن هفتادمین سالگرد برقراری روابط دیپلماتیک ایران و ونزوئلا گفت که در ۲۰ سال گذشته روابط دوجانبه ایران و ونزوئلا تحت هدایت و رهبری رهبران شجاع و خردمند دو کشور نسبت به قبل بسیار متفاوت‌تر بوده و در این مدت دستاورد‌ها و موفقیت‌های بی نظیر و غیرقابل مقایسه‌ای به دست آمده است. سفیر جمهوری اسلامی ایران هم آینده روابط تهران و کاراکاس را روشن‌تر خواند.
همکاری تهران و کاراکاس؛ با وجود تحریم‌ها
کاراکاس تحت شدیدترین تحریم‌ها از سوی آمریکا قرار دارد و با مشکلات متعدد اقتصادی دست به گریبان است، به طوری که این تحریم‌ها باعث شده که کاراکاس با مشکلات عدیده‌ای در حوزه سوخت مواجه شود. ارسال مشتقات نفتی تهران به کاراکاس در حالی که هر دو کشور از تحریم‌های آمریکا رنج می‌برند، می‌تواند به اقتصاد هر دو کشور کمک کند. پهلوگیری نفتکش‌های ایرانی موجی از خوشحالی و رضایت را در میان مردم ونزوئلا ایجاد کرد تا آنجایی که پرچم کشورمان در نقاط مختلفی از این کشور به اهتزاز درآمد.
هادی اعلمی فریمان کارشناس مسائل آمریکای لاتین در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان با بیان اینکه روابط ایران و ونزوئلا شدت بیشتری پیدا کرده است، گفت که جمهوری اسلامی ایران و ونزوئلا هر دو در سال‌های اخیر تحت تحریم‌های ایالات متحده بودند و تحریم‌ها جمهوری اسلامی ایران را به این سمت سوق داد که شرکای جدیدی را از تمام دنیا به ویژه در حوزه آمریکای لاتین جست‌وجو کند، لذا اشتراکی که ایران در مسائل ضد آمریکایی با ونزوئلا داشت دو کشور را در مقاطعی به یکدیگر نزدیک کرد.
اعلمی فریمان معتقد است که جمهوری اسلامی فراتر از روابط با ونزوئلا به دنبال این است که یک موازنه سازی در حوزه آمریکای لاتین ایجاد کند.
الهه نوری غلامی زاده کارشناس مسائل آمریکای لاتین در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، نقطه نزدیکی ایران و ونزوئلا را انقلاب اسلامی در کشورمان و انقلاب بولیواری در کاراکاس می‌داند، وی معتقد است که در دولت اصلاحات کلید روابط تهران و کاراکاس زده شد، اما در دوران احمدی نژاد این روابط به اوج خود رسید.
نوری غلامی زاده در ادامه می‌گوید که آمریکا با زوال ابر قدرتی مواجه است و رقیب نظامی آن روسیه و رقیب اقتصادی این کشور چین است، لذا در این میان سعی دارد با اعمال نفوذ و فشار، کشورها را با خود همراه کند، اما در این میان کاراکاس و تهران سعی می‌کنند رابطه خود را تقویت کنند تا مادامی که این دو کشور به قوانین بین المللی احترام می‌گذارند، هیچ کشوری نمی‌تواند مانع رابطه آن‌ها شوند.
او ادامه می‌دهد که روابط ایران و ونزوئلا در قالب کشور‌های جنوب_جنوب است و دیگر کشور‌های شمال جهانی نمی‌توانند به کشور‌هایی جنوب زور بگویند، چراکه این کشورها هم در حال ظهور هستند و اتحادیه‌هایی که کشور‌های جنوب با یکدیگر تشکیل می‌دهند، سند این است که رابطه جنوب_جنوب هم در عرصه جهانی تقویت می‌شود، بنابراین مادامی که آمریکا در حال طی کردن زوال قدرت را تجربه می‌کند کشور‌های جنوب هم افزایش قدرت را تجربه می‌کند.
این کارشناس مسائل آمریکای لاتین گفت که برقراری رابطه بین ایران و ونزوئلا بهترین راه حلی است که می‌تواند برای هر کشور دیگری که در شرایط مشابهی قرار دارد، رخ دهد، یعنی استفاده از پتانسیل‌هایی که فعالیت صلح آمیز در عرصه جهانی برای کشورها فراهم می‌آورد، بنابراین طبیعی است که تهران و کاراکاس به یکدیگر نزدیک شوند، کشور‌هایی که طی قرون ضربه‌هایی را از امپریالیسم دیدند، طبیعی است برای اینکه دشمن و درد مشترک خود را درمان کنند، به هم دیگر کمک کنند و از ابرقدرت‌ها انتظار کمک نداشته باشند.
گسترش تعاملات تهران و کاراکاس می‌تواند مسکنی برای درد تحریم‌ها باشد؟
نوری غلامی زاده معتقد است که به لحاظ سیاست داخلی طبیعتا تحریم ها برای مردمان هر کشور مشکل ایجاد می کند و بخشی از فعالیت فرهنگی و سیاسی اقتصادی کشور را از کار می اندازد، هدف تحریم ضربه زدن است، اکنون تهران و کاراکاس هر دو از تحریم رنج می برند اما آیا باید از سیاست خارجی خود غافل شوند؟
او همچنین در ادامه گفت که عرصه سیاست داخلی و خارجی مجزاست، اما با توجه به شرایط جهانی پتانسیلی ایجاد شده است که ایران بتواند حضور جهانی خود را تقویت کند و اگر بتوانیم با ونزوئلا و دیگر کشورها رابطه مان را تقویت کنیم، تبعات مثبتی دارد، به عنوان مثال اخیرا در صحن سازمان ملل متحد به غیر از جمهوری دومینیکن همه کشورها با توجه به فعالیت‌های ایران، از ما حمایت کردند و طبیعتا این گره خوردن بحث سیاست داخلی و سیاست خارجی است.
این کارشناس مسائل آمریکای لاتین گفت که کمک متقابل ایران و ونزوئلا درد تحریم را تسکین می دهد و از سوی دیگر باعث می شود که با گذر زمان این پایگاه سیاست خارجی کشور تحت تحریم به گونه ای تقویت شود که در عرصه بین المللی به راحتی علیه کشورها به طور یک جانبه قضاوت نشود.
آیا ونزوئلا از ایران موشک می‌خرد؟
مادورو رئیس جمهور کاراکاس چندی پیش در جلسه هیئت دولت ونزوئلا که از تلویزیون پخش شد، به وزیر دفاع این کشور موضوع پیگیری خرید چندین موشک را از ایران گوشزد کرد و گفت که ایده خوبی است که با طرف ایرانی مذاکره کنیم؛ آن‌ها موشک‌های کوتاه‌برد، میان‌برد و دوربرد دارند و با توجه به روابط خوب میان دو کشور می‌توانیم از آن‌ها خرید کنیم.
سعید خطیب زاده سخنگوی وزارت خارجه می‌گوید که روابط ایران و ونزوئلا براساس منافع دو کشور است و هیچ ارتباطی به سایر کشورها ندارد، وی همچنین درباره ابراز علاقه‌مندی رئیس جمهور ونزوئلا برای خرید موشک از ایران گفت که درخواستی در این زمینه دریافت نکردیم.
اعلمی فریمان هم با در این باره می‌گوید که ابتدا کلمبیا بحث خرید موشک از تهران را مطرح کرد و از آنجایی که این کشور شریک راهبردی آمریکاست و کلمبیا و ونزوئلا همواره یک رقابت استراتژیک داشته اند، لذا نیکلاس مادرو از ایده خرید موشک استقبال کرده است.
او همچنین می‌گوید که بحث خرید موشک از کشور ما نشان می‌دهد که تهران و کاراکاس به دنبال این هستند، تعاملاتی فراتر از گذشته با یکدیگر داشته باشند و این موضوع مورد حساسیت کلمبیا و آمریکاست.
نوری غلامی زاده کارشناس مسائل آمریکای لاتین هم در این زمینه می‌گوید که قوانین تجارت آزاد مشخص و معین است، طبق این قانون نباید وارد حریم هوایی، زمینی و آبی هیچ کشوری شویم، اما در مورد همکاری‌های نظامی قضیه فرق می‌کند، چراکه بُعد نظامی با خود احتمال جنگ افروزی را دارد و امنیت بحثش با مناسبات تبادلات کالا‌ها و خدمات فرق می‌کند.
او همچنین در ادامه گفت که تا زمانی که خرید موشک از ونزوئلا به طور رسمی گفته نشود و بین تهران و کاراکاس جلسات لازم تشکیل نشود، چیزی مشخص نیست و از آنجایی که بخشی از بُعد مباحث خرید موشک امنیت و اطلاعاتی است که نباید جایی گفته شود و بحث امنیت کشورهاست، تا زمانی که به طور رسمی اعلام نشود نمی‌توان راجع به آن اظهار نظری کرد.
