در روزهای پایانی سال ۲۰۱۹ بود که اخبار شیوع ویروس کرونا در شهر ووهان در چین منتشر شد. در ابتدا، به نظر میرسید این ویروس با رعایت نکات بهداشتی و قرنطینه در کشور چین مدیریت میشود. اما حالا بسیاری از کشورهای جهان درگیر این ویروس کشنده هستند. براساس آمارهای رسمی، تا امروز بیش از ۸۵ میلیون نفر در سراسر جهان به این ویروس مبتلا شدهاند و بیشتر از یک میلیون و ۹۰۰هزار نفر جان خود را از دست دادهاند. بنابراین طبیعی است که عوارض این ویروس، تاثیر شگرفی روی صنایع مختلف دنیا داشته باشد. فیلمهای سینمایی و البته سریالهای تلویزیونی، از مهمترین کسب و کارهای جهانی بودند که تحت تاثیر ویروس کرونا قرار گرفتند.
در بازار سینما هم همه چیز از چین آغاز شد. شیوع کرونا، تقریبا همهی سینماها و پارکهای سینمایی این کشور را در ماه ژانویه ۲۰۲۰ تعطیل کرد. تعدادی از استودیوهای سینمایی چین هم برای مدتی طولانی تعطیل شدند. کارگردانان چینی از حضور در جشنوارههای فیلم جهانی که در ابتدا شیوع ویروس کرونا آغاز شده بودند هم منع شدند. پس از مدتی، جشنوارههای سینمایی با حضور حداقلی منتقدان و تماشاگران دنبال شد و در نهایت رنگ و بویی مجازی پیدا کرد.
هالیوود اما بیشترین تاثیر را از ویروس کرونا گرفت. در سالهای اخیر، چین به عنوان یکی از درحالرشدترین بازارهای سینمایی جهان سود بسیاری را برای استودیوهای هالیوودی به ارمغان آورده و به همین دلیل در سال گذشته میلادی هم امید بسیاری از استودیوهای آمریکایی به چین بود. اما شیوع کرونا در این کشور همه معادلات را تغییر داد. تحلیلگران اقتصادی باور دارند شیوع ویروس کرونا ضرری فراتر از ۵ میلیارد دلار برای صنعت سینما به همراه داشته و ممکن است این رقم بیشتر شود.
با این حال عموم مردم دنیا امیدوار هستند که روزی ویروس کرونا فراموش شود و زندگی به شرایط عادی بازگردد. اتفاقی که شاید در آینده نزدیک رخ ندهد. اما آنچه انسان را زنده نگه میدارد همین امیدی است که از دستدادن اندکی بیرحمانه به نظر میرسد. به همین دلیل است که خوشبینی جهانی به آینده سالنهای سینما امیدوار شده و روزی را میبیند که در آیندهای نهچندان دور فرصت حضور دوباره در سالنهای سینما فراهم شده است. اما تا آن روزها رعایت پروتکلهای بهداشتی برای رفتن به سالنهای سینماها ضروری است.
در سالی که گذشت، تعداد قابل توجهی از فیلمهای مورد انتظاری که نامشان مطرح شده بود، فرصت اکران محدود را پیدا کردند. گروهی به سرویسهای استریم رفتند و گروهی هم به آثاری پرفروش و محبوب تبدیل شدند. در ادامه میتوانید با پرفروشترین فیلمهای سالی که گذشت آشنا شوید. فیلمهایی که با وجود شیوع ویروس کرونا از زیر سایه این ویروس مرگبار خارج شدند و یک بار دیگر ثابت کردند که هنر هفتم با هیچ بحرانی فراموش نمیشود. نیازی به یادآوری نیست که رقم اندک و ناچیز فروش فیلمها در سینما به تعطیلی بخش قابل توجهی از سالنهای سینما در سراسر دنیا بوده است.
هشتصد | The Eight Hundred
فروش جهانی: ۴۶۱ میلیون دلار
نمره منتقدان: ۸۶ از ۱۰۰
سینمای چین در سالهای اخیر تلاش کرده تا فرصت بیشتری برای دیدهشدن پیدا کند. این فرصت با وجود شیوع کرونا به چینیها داده شد تا همچنان بهعنوان یک نام مطرح در صنعت سینما حضور داشته باشند و در کمال تعجب، پرفروشترین فیلم سینماها در سالی که گذشت هم در چین اکران شده بود. فیلم «هشتصد» که همزمان با هفتادمین سالگرد تاسیس جمهوری خلق چین اکران شد، داستان جنگ چین و ژاپن در خلال جنگ جهانی دوم را به تصویر میکشد. این فیلم که مورد توجه و قدردانی دولت چین هم قرار گرفته در بهترین حالت عنوانی جنگی است که تلاش میکند روحیه وطنپرستی چینیها را تحت تاثیر قرار دهد.
خلاصه داستان: جولای ۱۹۳۷ و در آغاز جنگ میان چین و ژاپن در ابتدای جنگ جهانی دوم، ژاپن حمله سختی به ارتش چین میکند. حملهای که به نبرد سونگهو معروف شده و در این نبرد ژاپنیها موفق میشوند تا دشمن چینی را در حلقهای تنگ و عظیم گرفتار کنند. به همین دلیل است که شانگهای تقریباً تخسیر میشود و مبارزه به یک انبار به نام انبار سیهانگ کشیده میشود. حالا سربازان چینی در آخرین فرصت زندگیشان باید تلاش کنند تا کشورشان در برابر جنگجویان ژاپنی نابود شود.
تنت | Tenet
فروش جهانی: ۳۶۳ میلیون دلار
نمره منتقدان: ۷۱ از ۱۰۰
فیلم «تنت» با بودجهای فراتر از ۲۲۵ میلیون دلار به پرهزینهترین فیلم کریستوفر نولان تبدیل میشود که براساس فیلمنامه غیراقتباسی ساخته شده و دومین فیلم پرخرج کارنامه کارگردانی نولان هم لقب میگیرد. این فیلم در ۷ کشور دنیا فیلمبرداری شده و علاوه بر کارگردانی، نویسندگی فیلمنامه آن هم توسط کریستوفر نولان انجام شده و لودویک گورانسون (برنده جایزه اسکار بهترین موسیقی متن برای فیلم «پلنگ سیاه») آهنگسازی «تنت» را انجام داده است.
بنابراین جدیدترین فیلم نولان به اولین فیلم او از سال ۲۰۰۸ تا امروز تبدیل میشود که آهنگسازی آن برعهده هانس زیمر نبوده است. شیوع ویروس کرونا ضربات جبرانناپذیری به سینما وارد کرد که بخشی از آن در وضعیت اکران فیلم «تنت» خود را نشان میدهد. در شرایطی که استودیوی فیلمسازی برادران وارنر امیدوار بود این فیلم فروشی بیشتر از ۷۰۰ میلیون دلار در سراسر جهان داشته باشد، ویروس کرونا همه برنامهها را ویران کرد. با این حال نولان برخلاف کارگردانان سایر فیلمهای مجهور سال ۲۰۲۰ اجازه نداد تا «تنت» روی سرویسهای استریم قرار بگیرد و به همین دلیل آن را با اکرانهای محدود نمایش داد.
باوجود همه محدودیتها «تنت» موفق شد فراتر از انتظارات ظاهر شود و حداقل بودجه ابتدایی فیلم بازگردانده شد. استودیوی برادران وارنر بهعنوان همکار انحصاری کریستوفر نولان در ساخت فیلمهای سینمایی هیچ محدودیتی برای تولید جدیدترین ساخته این کارگردان دوستداشتنی در نظر نگرفته بود و همین هم باعث شد نولان برای ساخت فیلم «تنت» حتی یک هواپیمای باری واقعی را هم منفجر کند! این فیلم اکشن نه تنها سرشار از مضامین جاسوسی شده بلکه سوژههای زمانی بسیاری هم دارد که تقریبا یادآور عناوین قبلی کریستوفر نولان مانند «تلقین» و «میان ستارهای» به نظر میرسد. نمرات منتقدان به فیلم جدید نولان این فیلم را ضعیفترین فیلم کارنامه کاری او معرفی میکند و تماشاگران هم این فیلم را به اندازه سایر آثار این کارگردان محبوب نپسندیدهاند.
خلاصه داستان: دو جاسوس بینالمللی حرفهای متوجه میشوند فرد مشکوکی به سلاحی دست پیدا کرده که میتواند گذر زمان را به یک پدیده کاملا وارونه تبدیل کند. آنها باید مانع موفقیت این سلاح شوند چرا که میتواند جنگ جهانی سوم را به معنای واقعی کلمه آغاز کند.
پرندگان شکاری | Birds of Prey
فروش جهانی: ۲۰۱ میلیون دلار
نمره منتقدان: ۷۸ از ۱۰۰
هشتمین فیلم دنیای سینمایی دیسی در اوایل سال ۲۰۲۰ اکران شد و پیش از شیوع کامل ویروس کرونا در سالنهای سینما فرصت اکران پیدا کرد. این فیلم که شخصیت محبوب هارلی کویین با هنرنمایی مارگو رابی را زیر ذرهبین قرار داده بود از همه اشتباهات «جوخه انتحار» درس گرفته بود و میتوانست یک شاهکار جذاب باشد. ادعایی که از نگاه تماشاگران و منتقدانی که فیلم را بررسی کرده بودند هم چندان دور از واقعیت نبود.
اما مشکل اساسی «پرندگان شکاری» این است که تنها در فصل مناسبی از سال ۲۰۲۰ اکران نشد بلکه اکران آن تحت تاثیر شیوع جهانی ویروس کرونا هم قرار گرفت. این فیلم با بودجهای حدود ۸۵ میلیون دلار کمهزینهترین فیلم دنیای سینمایی دیسی است که اندکی بیشتر از ۲۰۰ میلیون دلار فروخت. با این حال «پرندگان» شکاری بارها در سرویس استریم HBO Max تماشا شد و بهسرعت محبوب شد.
خلاصه داستان: هارلی بعد از جدایی از جوکر به قهرمانانی چون قناری سیاه، هانترس و رنی مونتویا میپیوندد تا جان دختر بچه جوانی را نجات دهند.
زن شگفتانگیز ۱۹۸۴ | Wonder Woman 1984
فروش جهانی: ۱۵۷ میلیون دلار
نمره منتقدان: ۶۰ از ۱۰۰
اگر ویروس کرونا شیوع پیدا نمیکرد و باعث تعطیلی سالنهای سینما در بیشتر نقاط دنیا نمیشد احتمالا «زن شگفتانگیز ۱۹۸۴» فقط یکی از فیلمهای ابرقهرمانی مورد انتظار سال ۲۰۲۰ بود اما به دلیل تاخیرهای طولانی در تاریخ اکران فیلمهایی مانند «بیوه سیاه» این فیلم به مهمترین فیلم ابرقهرمانی سال ۲۰۲۰ تبدیل شد که البته قرار نبود در سینماها اکران گستردهای را تجربه کند. با وجود اکران محدود این فیلم در سینماهای آمریکا فرصتی فراهم شد تا کاربران سرویس استریم HBO Max هم این فیلم را تماشا کنند.
«زن شگفتانگیز ۱۹۸۴» در حقیقت دنباله فیلم «زن شگفتانگیز» است که در سال ۲۰۱۷ اکران شده بود. بنابراین پیش از تماشای این فیلم لازم است که محصول سال ۲۰۱۷ را تماشا کنید. «زن شگفتانگیز ۱۹۸۴» هم همانند فیلم نخست توسط پتی جنکینز کارگردانی شده اما منتقدان نسبت به این فیلم واکنشهای متفاوتی داشتند. عدهای آن را جذاب و عدهای هم آن را خستهکننده و بیمنطق میدانند.
خلاصه داستان: پرنسس دایانا در سال ۱۹۸۴ و در طول جنگ سرد با دو دشمن قدرتمند روبهرو میشود؛ باربارا یا چیتا و مکسول لرد. از سوی دیگر معشوق او یعنی استیو ترور هم برای کمک به او برمی گردد. استیو یا همان معشوق دایانا با استفاده از سنگ آرزوها بر میگردد اما استفاده از این سنگ هزینهای دارد و آن است که مهمترین دارایی فرد را از او میگیرد. وقتی دایانا آرزوی بازگشت استیو را میکند، قدرتهایش را از دست میدهد و مجبور میشود، آرزوی خود را پس بگیرد تا دنیا را نجات دهد.
مرد نامرئی | The Invisible Man
فروش جهانی: ۱۴۳ میلیون دلار
نمره منتقدان: ۹۲ از ۱۰۰
استودیوی یونیورسال در سال ۲۰۱۷ تصمیم گرفت دنیای سینمایی فیلمهای ترسناک خود را با بازسازی فیلم «مومیایی» گسترش دهد. اما استقبال نهچندان قابل قبول تماشاگران و نقدهای تقریبا منفی منتقدان باعث شد این استودیو درباره سیاستهایش تجدید نظر کند. فیلم «مرد نامرئی» میتواند بخشی از یک دنیای سینمایی باشد اما ارتباط خاصی با فیلمهای قبل و بعد از خودش ندارد. به عبارت دیگر، دنیای سینمایی فیلمهای ترسناک یونیورسال که پس از حدود نیم قرن بازسازی شده به فیلمهای تکروایی وابسته شده تا تماشاگران را بیش از حد درگیر نکند. این فیلم به دلیل روایت دقیقی که از آزار و اذیت زنان در روابط نادرست داشت، به شدت مورد تحسین منتقدان قرار گرفت.
خلاصه داستان: سیسیلیا کاس زنی است که از رابطه خشن و وحشتناکی با همسرش آدرین گریفین رنج میبرد. او که از این وضعیت خسته شده تصمیم میگیرد شوهرش را با دیازپام بیهوش کند و با همراهی خواهرش از خانه بگریزد. در ادامه شرایط به گونهای پیش میرود که همه مدارک خودکشی آدرین را ثابت میکنند. بنابراین براساس وصیتنامه همسر فیزیکدان سیسیلیا، رقم ۵ میلیون دلار به حساب او واریز میشود. در شرایطی که سیسیلیا آماده میشود تا زندگی تازهای را بدون همسر همیشه عصبانیاش آغاز کند، به نظر میرسد آدرین مانند مردی نامرئی به زندگی او سرک میکشد.
رو به جلو | Onward
فروش جهانی: ۱۴۱ میلیون دلار
نمره منتقدان: ۸۸ از ۱۰۰
متاسفانه شیوع ویروس کرونا باعث شد سالی که گذشت یکی از وحشتناکترین سالهای تاریخ سینما تبدیل باشد و دنیای انیمیشنها هم تحت تاثیر آن قرار گرفت. بنابراین نباید انتظار زیادی از چنین سال ناامیدکنندهای داشته باشیم. با این حال «رو به جلو» از استودیوی انیمیشنسازی پیکسار یکی از بهترین انیمیشنهای سال ۲۰۲۰ بوده که فرصت کرده زودتر از سالنهای سینما خارج شود و در دسترس تماشاگران قرار بگیرد. در یکی از معدود سالهایی که استودیوی انیمیشنسازی پیکسار از دو انیمیشن سینمایی رونمایی کرد، هر دو عنوان موفق شدند مورد توجه منتقدان و تماشاگران قرار بگیرند.
خلاصه داستان: ایان و بارلی دو برادر الف (موجودی اساطیری) هستند. آنها که پدر خود را سالها از پیش از دست دادهاند حالا فرصتی را پیدا کردهاند تا عزیزترین مرد زندگیشان را دوباره ملاقات کنند. ایان به بارلی کمک میکند تا دنیای جادو را برای پیداکردن پدرشان به کار بگیرند.
روح | Soul
فروش جهانی: ۱۰۴ میلیون دلار
نمره منتقدان: ۹۶ از ۱۰۰
انیمیشن «روح» یکی از دو انیمیشن استودیوی پیکسار در سال ۲۰۲۰ لقب میگیرد که توسط پیت داکتر ساخته شده است. پیت داکتر که این روزها بهعنوان مدیر اجرایی در استودیوی پیکسار فعالیت میکند، سابقه همکاری در پروژه ساخت انیمیشنهایی مانند «کارخانه هیولاها» و «درون و بیرون» این استودیو را هم دارد. بنابراین هر تماشاگری که هوادار جدی آثار استودیوی پیکسار باشد، نمیتواند برای تماشای انیمیشن «روح» لحظهشماری نکند. به اعتقاد بسیاری از منتقدان «روح» بهترین انیمیشن سال بوده و شانس زیادی برای کسب جایزه اسکار بهترین انیمیشن سینمایی دارد.
خلاصه داستان: نوازندهای بهنام جو گاردنر در آستانه رسیدن به اهدافش در دنیای موسیقی جاز با یک تصادف جان خود را از دست میدهد. او برای آخرین بار تلاش میکند تا به زندگی انسانی بازگردد. در حالی که روح جو گاردنر از بدنش جدا شده او با روح دیگری به نام ۲۲ هم آشنا میشود. آنها باید راهی برای بازگشت جو به زندگی زمینی پیدا کنند.
مولان | Mulan
فروش جهانی: ۶۶ میلیون دلار
نمره منتقدان: ۷۵ از ۱۰۰
فیلم «مولان» در حقیقت بازسازی لایو اکشن یکی از محبوبترین انیمیشنهای والت دیزنی به همین نام است که از همان ابتدا جنجال بسیاری به همراه داشت. وقتی لیو ییفی، بازیگر نقش مولان در این فیلم، از رفتار پلیس هنگ کنگ با معترضان این کشور حمایت کرد، هواداران فیلم مورد انتظار «مولان» تصمیم به تحریم فیلم گرفتند. اما فیلم «مولان» بدشانستر از این حرفها بود و شیوع ویروس کرونا اکران فیلم بهویژه در کشور چین که مهمترین کشور برای اکران بود را تحت تاثیر قرار داد.
بنابراین دیزنی تصمیم گرفت این فیلم را در سرویس استریم اختصاصیاش یعنی دیزنی پلاس اکران کند اما بلیت گران این اکران آنلاین باز هم با واکنش منفی کاربران مواجه شد. با این حال «مولان» یکی از بهترین فیلمهای اکشن سال است که تماشای آن برای یک بار چندان هم غیرمنطقی نیست.
خلاصه داستان: زمانی که ارتش هان به چین حمله میکند، امپراطوری چین دستور میدهد تا از هر خانواده یک مرد برای مقابله با دشمن به جنگ فرستاده شود. اما مولان، بزرگترین دختر یک کهنه سرباز جنگ، تصمیم میگیرد تا به جای پدر پیرش راهی جنگ شود.
جهشیافتههای جدید | The New Mutants
فروش جهانی: ۴۶ میلیون دلار
نمره منتقدان: ۳۵ از ۱۰۰
برای فیلمی مثل «جهشیافتههای جدید» که ابتدا با تاخیرهای بسیار در روند تولید مواجه شد و پس از آن تاریخ اکرانش را بارها از دست داد احتمالا سال کابوسوارانهای که گذشت بهترین سال ممکن بود برای اکران به نظر میرسید. نیازی به یادآوری نیست که «جهشیافتههای جدید» هم در نهایت اکران جهانی را تجربه نکرد و روی سرویس استریم دیزنی پلاس منتشر شد. این فیلم در نهایت آخرین فیلم از فرانچایز «مردان ایکس» است و این مجموعه عظیم سینمایی که از سال ۲۰۰۰ آغاز شد را به پایان میرساند. با این حال به اندازه آثار قبلی اکشن و ماجراجویانه نیست.
«جهشیافتههای جدید» یکی از فیلمهای درام سال است که در محدوده فیلمهای ابرقهرمانی هم قرار میگیرد.
خلاصه داستان: پنج نوجوان جهش یافته ژنتیکی که بر خلافه خواستهشان در یک مجمتع زندانی شده اند، به مرور به قدرتهای خارقالعادهشان پی میبرند و سعی میکنند که خودشان را نجات دهند.
سرزمین سبز | Greenland
فروش جهانی: ۴۵ میلیون دلار
نمره منتقدان: ۷۶ از ۱۰۰
برای هواداران فیلمهای علمی تخیلی سالی که گذشت به معنای واقعی کلمه سالی ناامیدکننده و کسلبار بود. بیشتر فیلمهای اکشن یا علمی تخیلی مورد انتظار سال فرصت اکران در سالنهای سینمایی را نداشتند و از آنجایی که استودیوهای هالیوودی برای ساخت این فیلمهای محبوب بودجه بسیار زیادی در نظر میگیرند، هیچکدام از این فیلمهای پرهزینه در سرویسهای استریم منتشر نشدند.
اما فیلم «سرزمین سبز» یکی از فیلمهای اکشن قابل قبول سال است که در روزهای پایانی سال ۲۰۲۰ فرصت اکران محدود در سالنهای سینما را پیدا کرد و حالا یکی از بهترین فیلمهای اکشن سالی که گذشت هم لقب میگیرد.
خلاصه داستان: یک خانواده برای نجات از بلایای طبیعی باید فداکاریهای بسیاری به خرج دهند.
تور جهانی ترولها | Trolls World Tour
فروش جهانی: ۴۴ میلیون دلار
نمره منتقدان: ۷۱ از ۱۰۰
عروسکهای ترول نخستین بار در سال ۱۹۵۹ به بازار عرضه شدند و پس از آن برای دههها یکی از محبوبترین اسباب بازیها و عروسکهای پرفروش در دنیا بودند. طراحی، مدل مو و ظاهر آنها تفاوتهای بزرگی با عروسکهای رقیب داشت اما در نهایت در جذب دختران موفق ظاهر شده بود. با این حال پسران هم این عروسکها را دوست داشتند. اگرچه در دهه ۹۰ میلادی محبوبیت و فروش این عروسکها نزولی شد اما این عروسکها برای همیشه محبوب باقی ماندند.
وقتی انیمیشن «ترولها» در سال ۲۰۱۶ اکران شد، با یک موفقیت غیرقابل پیشبینی به استودیوی دریم ورکس ثابت کرد که میتواند به یک مجموعه سینمایی بزرگ و ارزشمند تبدیل شود. در سالی که گذشت، دنباله انیمیشن «ترولها» یعنی انیمیشن «تور جهانی ترولها» از راه رسید و اگرچه بدشانس بود که فرصت اکران در سینماها را به دلیل شیوع ویروس کرونا پیدا نکرد اما در اکرانهای آنلاینی که در سرویسهای استریم رخ داده بود به درآمدی بیشتر از ۱۰۰ میلیون دلار دست پیدا کرد.
خلاصه داستان: ملکه پوپی و برنچ با دیدن دنیای متفاوت ترولهایی که متفاوت به نظر میرسند از نوع زندگی آنها بسیار شگفتزده میشوند. زمانی که یک خطر بزرگ دنیای همه ترولها را تهدید می کند، پوپی و برنچ در کنار دوستانشان دوباره آماده جنگیدن میشوند. اما این بار در میان ترولها ترس و اضطراب زیادی وجود دارد که باید به نحوی ریشهکن شود.