۱۱آذر۱۳۰۰ همان روز و سالی که با سربریده شدن سردار نهضت جنگل این قیام مردمی گیلان به پایان خط رسید و سال ها اندوه بر دل ماند و یاد و خاطره ای که نسل به نسل تا امروز مرور شد با تمام چرایی هایی که هر گروه و دسته ای با فهم و نگاه و سلیقه خودش به تفسیرش نشست.
اینک نود و نهمین سال ان روز و روزگاران پر اضطراب و حوادث را در این اخرین آذر قرن پشت سر می نهیم با تمام آنچه که باید از ان روزگاران نقل می شد اما بسیاری در صندوقچه محرمانه ها بنا به هردلیلی که امروز هم اسرارهای سر به مهر به مصلحت ها گشوده نمی شوند سربسته و مهر بر زبان بسته ماند.
سال ها گذشت اما دست ها ی پنهان استعمار و استبداد مانع از طلوع حقیقت اولین جمهوری اسلامی در نظام سیاسی ایران و جهان شد تا رهبران آن، انگونه که نوشتند و در مرامنامه خود داشتند ،هرگز به حقیقت نپیوندد .
میرزا کوچک مردی در تراز تاریخ مبارزات ضد استعماری و استبدادی ایران است که هرچند حق آن به درستی ادا نشد و حتی بسیاری از مردم سرزمینش بیگانه با نام و اقدام او هستند و چه تاسف بار که گاهی برخی از او در کتاب های به اصطلاح تاریخی یاغی و طغیانگر علیه حکومت وقت یاد می کنند، چهره ای است که بسیار زیبا جذابیت های معرفی یک الگوی انسانی را در مسیر تعالی بخشی به جامعه بشری به همره داشت، همانگونه که چه گوارا ها چون او بودند اما جهانی شدند.
میرزا و میرزا های بسیاری در این سرزمین قد علم کردند تا ایران و ایرانی سربلند و ماناتر بماند اما دستان آلوده هرگز مجال تحقق انچه را که در سر داشتند نداد و این الگوهای شرف و تعهد و انسانیت و مردان ازادیخواه و با مرام روزگاران چه بسیار تلخکامی ها که ندیدند و حتی نسل های بعدی همچون او نیز در همان اتش که نفاق در پی ان است همچنان می سوزند.
میرزا کوچک جنگلی هویت یک ملت ازادیخواه و مبارز و بخشی از تاریخ مردمان این سرزمین است که هیچگاه در مقابل اجنبی سر خم نیاوردند و این راه همچنان باقی است.
او در این نودو نهمین سال سربداریش اگرچه از هیچ تلاشی برای محو شدن نام و رفتار و قیامش کوتاهی نشد و حتی ناشیانه و ناجواننردانه تمام او و راهش را برخی تفسیر به خویش کردند سرفراز ایستاد تا الگوی ماندگاری های یک ملت باشد ،
نام میرزا گره خورده با جنگل و مه آلودگی های رفتاری بسیاری است که با نقاب بر چهره راهزنان مسیر شکوفایی و بالندگی مردم گیلان و ایران زمین شدند و افسوس که این غبار همچنان مسموم گر است!
- نویسنده : یونس رنجکش
