با شیوع کرونا آموزش مجازی در تمام کشورهای دنیا در دستور کار قرار گرفت. کشورهایی که از قبل، بستر آموزش مجازی و مدارس هوشمند را دنبال کرده بودند در این‌باره مشکل زیادی نداشتند و با در نظر گرفتن یکسری برنامه‌های خاص توانستند آموزش خود را پیش ببرند. دانشگاه‌های بزرگ نیز دقیقا در همان زمان، آموزش مجازی را آغاز کردند.
التهاب بازار موبایل، دامان فضای مجازی را می‌گیرد
در ایران اما کمی موضوع متفاوت بود. ما بستر آموزش مجازی را نداشتیم. اتصال مدارس به شبکه ملی اطلاعات برقرار شده بود، زیرساخت مهیا بود اما درباره آموزش مجازی و ساز و کارش هیچ چیز نمی‌دانستیم. البته هنوز هم با گذشت این همه مدت مشکلات زیادی در آموزش مجازی کشور وجود دارد. مهم‌ترین آن شاید دسترسی به تلفن همراه، تبلت و کامپیوتر باشد. وسایلی که تهیه آن برای بسیاری از اقشار جامعه سخت و شاید غیر ممکن است. خصوصا اگر در خانه چند دانش‌آموز داشته باشند.
بازار موبایل با تمام التهابی که دارد و گوشی‌هایی که قیمت آنها به سرعت امکان دارد تغییر کند، این روزها محل تردد افرادی شده که دنبال ارزان‌ترین نوع تلفن همراه و تبلت هستند. کسانی که دست آخر هم زورشان می‌رسد صرفا یک گوشی دست چندم را خریداری کنند تا شاید گره‌ای از مشکل‌شان باز شود. اما در بازار گوشی موبایل چه خبر است؟
آموزش مجازی و گرانی تبلت
با عبور از بازار موبایل و گفت و گو با فروشنده‌ها، متوجه می‌شویم گوشی همراه طی دو هفته گذشته با افزایش قیمت رو به رو شده است. «محسن بهنامی» از فروشندگان گوشی سامسونگ و آیفون، سالهاست در این حوزه کار می‌کند. او می‌گوید: از دو هفته قبل گرانی گوشی همراه با افزایش قیمت آیفون آغاز شد و پس از آن واردکنندگان گوشی نیز قیمت دیگر برندها را افزایش دادند.
این فروشنده بازار تلفن‌همراه درباره اینکه آیا شروع آغاز سال تحصیلی به صورت مجازی توانسته قیمت‌ها را بیش از گذشته بالا ببرد، افزود: افزایش قیمت به واسطه این مساله تاثیر خود را روی قیمت تبلت‌ها گذاشته است. تبلت‌هایی که الان ارزان‌ترین نوع آن از یک برند شناخته شده، سه میلیون و ۵۰۰ هزار تومان است.
او در خصوص افزایش قیمت گوشی تاکید می‌کند از آن‌جایی که برنامه «شاد» بر روی گوشی‌های آیفون قابل نصب نیست، گرانی این مدل تلفن‌همراه، خیلی ربطی به آغاز مدارس ندارد. وقتی بازار به سمت گرانی می‌رود، همه چیز را با خود به همان سمت هدایت می‌کند.
البته در این بین بازار تبلت‌های چینی که در بازار هنوز موجود هستند نیز داغ است. تبلت‌هایی که می‌توان با قیمت دو میلیون تومان آنها را خریداری کرد. البته کیفیت نرم افزاری و سخت افزاری این تبلت‌ها در اغلب مواقع برای آموزش کودکان و اینکه چندین ساعت در دسترس‌شان باشد مناسب نیست.
چینی به جای اصل؟
بهنامی در بین صحبت‌های خود به نکته غم‌انگیزتری اشاره می‌کند. به گفته وی، علاوه بر قیمت بالای گوشی‌های تلفن همراه، تعدادی از فروشندگان اقدام به فروش گوشی‌های کپی می‌کنند. گوشی‌هایی که کیفیت خوبی ندارند و فردی که قبلا اصل گوشی را ندیده باشد، قطعا نمی‌تواند از ظاهر و جعبه تشخیص دهد، موبایل و یا تبلتی که به او فروخته‌اند اصل نیست.
این فروشنده بازار تلفن‌همراه در یک مثال این اقدام غیرمنصفانه را توضیح می‌دهد: مثلا نمونه کپی گوشی تلفن همراه A۷۰ سامسونگ را به نرخ یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان به جای گوشی اصل به افراد ناآگاه می‌فروشند، این در حالی است که قیمت اصل آن اکنون در بازار هشت میلیون تومان است.
وی با بیان اینکه کیفیت نمونه‌های تقلبی اصلا مناسب نیست، خاطر نشان کرد: معمولا هم این کار را در شهرستان‌های کوچک و دورافتاده انجام می‌دهند، جایی که شاید کمتر کسی متوجه آن شود.
این فروشنده بازار تلفن‌همراه یادآور شد: البته ترفند فروشنده‌ها این است که گوشی موردنظر را با قیمت پایین‌تر از اصل به فروش می‌رسانند، تا خریدار با خیال اینکه توانسته تخفیف بگیرد، گوشی را بدون درنگ از آنها خریداری کند.
رشد قیمت تلفن همراه، همپای ارز
بالا و پایین شدن ارز هم از دیگر مواردی است که باعث می‌شود فروشندگان و واردکنندگان قیمت گوشی را بالا ببرند. مساله مهم این است که افزایش قیمت دلار، قیمت گوشی را بالا می‌برد اما زمانی که با کاهش قیمت ارز مواجه می‌شویم، قیمت تلفن همراه تغییر نمی‌کند.
با توجه به رشد قیمت دلار در هفته های اخیر، بهای انواع تلفن همراه تحت تاثیر قرار گرفته و روند صعودی داشته است.
فروشنده یا واردکننده؟
مساله گرانی گوشی علاوه بر مسائل کلان کشور، دو سر دارد که شامل فروشنده و واردکننده است. فروشندگان اعتقاد دارند وارکنندگان که با ارز نیمایی یا دولتی گوشی را وارد می‌کنند، حق پاسپورت نمی‌دهند و هزینه رجیستری اندکی می‌پردازند گوشی را با قیمت دلار آزاد و احتساب حق امتیاز پاسپورت به فروشندگان می‌فروشند و به همین دلیل است که قیمت گوشی بالا می‌رود. آنها باید تعادل بازار را برقرار کنند اما از هر فرصتی برای گرانی گوشی استفاده می‌کنند.
واردکنندگان گوشی تلفن همراه نیز می‌گویند، کسبه بزرگ و قدیمی بازار قیمت گوشی را افزایش می‌دهند. آنها ادعا می‌کنند در بازار تلفن همراه ۵۰ نفر هستند که قیمت را بالا می‌برند و سود این کار به صورت کلان به جیب‌شان می‌رود.
بارها مصاحبه و کنکاش در جزئیات این روایت‌ها هنوز مشخص نکرده است که نبض بازار تلفن همراه را چه کسی بالا و پایین می‌کند.
کمبودی در بازار تلفن‌همراه وجود ندارد
مدیر روابط عمومی انجمن واردکنندگان موبایل، تبلت و لوازم جانبی در گفت و گو با ایرنا درباره افزایش قیمت تلفن همراه گفت: قیمت تلفن همراه با قیمت ارز رابطه مستقیم دارد و با توجه به قیمت صعودی ارز در یک ماه و به ویژه دو هفته اخیر، قیمت تلفن همراه نیز تحت تاثیر قرار گرفته است.
محمدرضا عالیان با بیان اینکه عامل افزایش قیمت موبایل نوسانات قیمت ارز است، اضافه کرد: مشکلات ثبت سفارش تلفن همراه از اوایل مردادماه به حداقل رسید هر چند مشکلاتی هنوز وجود دارد. اما نسبت به گذشته وضعیت رو به بهبود رفته است. ضمن این که تعداد زیادی از گوشی‌هایی که در گمرک مانده بود نیز ترخیص شد.
او با تاکید بر این که نیاز بازار به موبایل اکنون تامین شده و در این زمینه مشکلی و کمبودی نداریم، افزود: ۵ میلیون و ۶۹۰ هزار دستگاه موبایل در ابتدای سال وارد کشور شده است و ۵ میلیون و ۷۷۰ هزار دستگاه (۸۰ هزار دستگاه بیشتر از میزان ورود گوشی در کشور) به فروش رسیده است.
عالیان خاطر نشان کرد: علت افزایش تقاضا نیز مساله دورکاری و آموزش مجازی است. اما با تمام این‌ها زنجیره تامین تا توزیع تلفن همراه با مشکل تامین کالا مواجه نشدند به همین دلیل بخشی از موبایلی که از سال گذشته وارد شده بود، توانست این کمبود را جبران کند.
مدیر روابط عمومی انجمن واردکنندگان موبایل در خصوص مشکلاتی که هنوز در روند ثبت سفارش وجود دارد گفت: زمان ثبت سفارش تا تخصیص ارز و ترخیص از گمرک زمان بسیار زیادی است و اگر بتوان این روند را کوتاه‌تر کرد و به آن سرعت بخشید با مشکل رو به رو نخواهیم شد.
وی افزود: پر تقاضاترین گوشی در بازار ایران در ۱۸ ماه گذشته، گوشی‌های میان رده و ارزان قیمت سامسونگ بوده‌اند که نزدیک ۵۳ درصد سهم بازار موبایل کشور را به خود اختصاص داده‌اند و برای تامین آن با مشکل مواجه نیستیم مگر این که در آینده و در عرصه واردات مشکلاتی ایجاد شود.
