حجتالاسلام والمسلمین «علیرضا پناهیان» سخنران مذهبی و چهرهای که بیشتر با صدا و سیما شناخته میشود، چندی است که خبرساز شده است.
ماجرا از یک آپارتمان شروع شد!
در روزهای گذشته سندی در رسانهها منتشر شد که نشان از شراکت حجت الاسلام پناهیان با مالک تکماکارون در یک ساختمان چندمیلیاردی داشت؛ سندی که او برای شفافسازی در خصوص آن گفته است فقط یک طبقه از این ساختمان به او تعلق دارد. پناهیان همچنین مدعی شده که هرچه دارد از هبه و بخشش دوستانش است و زندگیاش از راه هدایای دوستان میگذرد.
بعد از این پاسخِ پناهیان اما سوالهای زیادی در اذهان عمومی ایجاد شده است. حالا شبکههای اجتماعی پر شده است از این سوال کاربران که چرا آنان چنین دوست و آشناهایی ندارند و چرا مردم عادی کسانی را ندارند که برایشان خانه چندمیلیاردی هبه کنند؟
این سوالها نشان میدهد که افکار عمومی از پاسخ پناهیان قانع نشده و حتی حساستر هم شده است؛ تا جایی است که اتهامات مالی جدیدتر نیز علیه این روحانی در رسانهها مطرح شده است؛ اتهامی مبنی بر خرید ۴۲۳ متر زمین در منطقه سعادت آباد تهران به قیمت متری ۴۳ هزار تومان در سال ۱۳۹۱!
آیا ادعاها علیه پناهیان با هدف تخریب است؟
در همین حال برخی نیز بر این باورند که موضوعات مربوط به پناهیان رنگوبوی سیاسی دارد و برای تخریب چهره این روحانی مطرح شده است.
در همین راستا، «حسام الدین آشنا» مشاور رسانهای رییس جمهوری، در توئیتی با هشتگ «تخریب نکنیم» نوشته است: «شیوه تأمین زندگی واعظ و منبری و مداح با کارمند و کارگر و کاسب متفاوت است. بانیان مجالس مذهبی، گاه بخشی از هزینههای رفت و آمد، درمان یا حتی زندگی و مسکن وعاظ را تأمین میکنند. این امر عیب نیست؛ جدید، عجیب یا اختصاصی هم نیست.»
بسیاری پناهیان را سخنرانی جنجالی میدانند که گاه اظهاراتش واکنشبرانگیز میشود و برخی نیز بر این باورند که حملات صورت گرفته به پناهیان در روزهای اخیر نیز در قالب همین واکنشها قرار میگیرد. پناهیان بتازگی در یکی از وعظهایش انتقادهای تندی نسبت به وضعیت عدالت در جامعه مطرح کرده است؛ انتقادهایی که برخی چون خبرگزاری «تسنیم» دلیل هجمههای صورت گرفته به او را ناشی از همین انتقادها میدانند.
تسنیم در این باره مینویسد: «پس از صحبتهای آقای پناهیان، علیرغم وجود بسیاری از نقدهای دلسوزانه و مؤدبانه، اعتراضاتی نیز به او صورت گرفت که ناجوانمردانه و مصداق نقض عدالت در ادعای پوشیدن ردای عدالتخواهی بود. ادبیات بعضی نقدها بهلحاظ فرمی در حد تکفیر آقای پناهیان و توهین به او پیش رفت و بهلحاظ محتوا نیز ادعایی درباره زیست شخصی او مطرح شد که با واقعیت او فاصله داشت.»
خبرگزاری اصولگرای «تسنیم» در تحلیل خود تلویحا دولت را در اینباره مقصر جلوه داد و با اشاره به اینکه هدف پناهیان از سخنان تندوتیزش درباره عدم اجرای عدالت، طعنه به آنچه بیعدالتی در دولت میداند بوده، مدعی شد که غوغاهای به راه افتاده علیه پناهیان به دولت مربوط میشود و نوشت: «با عنایت به گفتمان و همچنین عملکرد بسیار منفی دولت آقای روحانی و تشدید فاجعهبار نابرابری در کشور (رسیدن به بدترین وضعیت پس از انقلاب)، نیاز به عدالتخواهی واقعی، عالمانه و بدون ملاحظه بیش از هر زمان دیگری احساس میشود؛ امّا عدالتخواهی، غیر از دشمنانی که رسماً با آن مخالفت میکنند و عدالت اجتماعی را مفهومی پوچ و یاوه میپندارند، راهزنیهایی هم دارد که مهمترین آنها رادیکالیسم و عدالتخواهی ابزاری است. دستهای که عدالتخواهی را صرفاً به یک فرم و ادعا تبدیل و از محتوا تهی، و غالباً از آن بهعنوان ابزاری برای تقویت محفل خود و منکوب سیاسی دیگران استفاده میکند، در این ماجرا نیز سفت و سخت پای کار آمد تا احتمالاً این فرصت مهم برای تسویه حساب سیاسی با آقای پناهیان را از دست ندهد.»
دولت را متهم نکنید
ادعاها در خصوص نقش دولت در بحثهای به راه افتاده علیه پناهیان در حالی مطرح میشود که پناهیان تاکنون در اظهاراتش هجمههای فراوانی به دولت داشته؛ هجمههایی که بسیاری از آنها بیپاسخ بوده است.
چندی پیش او درباره استاندار خوزستان گفته بود که باید استاندار را به گاری بست؛ استانداری هم در واکنش او را به عوامفریبی متهم کرده که قصد فرافکنی و لاپوشانی دارد.
رفتارهای تند وتیز پناهیان و ادعاهایی که او در منبرهایش علیه برخی نهادها مطرح میکند تا جایی است که حتی صدای برخی از علما و روحانیون شناخته شده را نیز در آورده است.
به عنوان مثال آیتالله «سیدمحمدعلی موسویجزایری» در پاسخ به انتقاد حجتالاسلاموالمسلمین پناهیان از استاندار خوزستان در ویدیویی که در فضای مجازی منتشر شد، بیان میکند: «برای آقای پناهیان احترام ویژهای قائل هستم، ایشان منبر بسیار خوبی دارد و صاحبنظر و صاحبکلام است، ولی درعینحال ممکن است همه ما در بیانمان زیادهروی و یا مبالغه کنیم.»
«محمدرضازائری» روحانی و مدرس دانشگاه نیز در انتقاد از رویکردهای پناهیان، در سخنانی که به نقل از او در برخی رسانهها منتشر شده، گفته است که چند سال پیش در نماز جمعه شرکت کرده که روحانی معروفی که در صداوسیما او را همه استاد خطاب میکنند، به ریشخند و کنایه از او پرسیده تو هم به نماز جمعه میآیی و زائری هم در پاسخ گفته «خوبه شما خدا نیستید، وگرنه به ما اجازه نفسکشیدن هم نمیدادید حاجآقا و پناهیان هم پاسخ داده که اگر خدا بودم، میدانستم با شما چه کنم.»
کوتاه سخن آنکه اظهارات جنجالی حجتالاسلام پناهیان در وعظهای تلویزیونیاش مربوط به امروز و دیروز نمیشود و سالهای زیادی است که او در سخنانش به افراد و نهادهای مختلف از دولت گرفته تا قوه قضاییه تاخته است. از این رو اگر بحثهای جدید درباره اموال و زندگی شخصی پناهیان به تسویه حسابهای شخصی مربوط بود، باید خیلی پیش از اینها مطرح میشد. این بحثها به سوالاتی مربوط میشود که در افکار عمومی ایجاد شده و راهکار رویارویی با آنها نه فرافکنی و مقصر جلوه دادن این مسوول و آن نهاد که شفاف سازی و پاسخگویی است.