عماد افروغ از آن دست جامعه‌شناسان درون حاکمیت ایران بود که برغم اعتقاد به تئوریزه کردن مانیفست اصولگرایانه در جمهوری اسلامی متفاوت‌تر از سایر هم‌اندیشانش روزگار می‌گذراند،بویزه در سال های اخیر تفاوت‌های او با خودی‌ها بیشتر نمایان می‌شد و گاه از تیغ انتقاد دوستان قدیم هم بی‌نصیب نبود و این خاصیت انسان‌های آگاه و اندیشه‌مند است.
او جامعه شناسی مقبول در سپهر سیاسی ایران بود که نقد درون گفتمانی از جمله یاد گارهای اوست و اوج قله های شهرتش در دهه های هفتاد و هشتاد در سایه تئوری های روشنفکری اصولگرایان و نمایندگی مجلس هفتم رقم خورد.
این چهره نو اندش در فضای گفتمانی اصولگرایان با همه نزدیکی ها به این تفکر تفاوت های آشکار با ارکان حزب پادگانی و تندروی جریان منسوب داشت ،بطوریکه نقدها و گفتمان او آشکارا قابل تشخیص است.
افروغ از آن دست چهره‌های اجتماعی و سیاسی کشور بود که کارنامه فعالیت‌هایش قابل دفاع است و اگر هم‌گاه در مسیر برخی همراهی‌ها با جریان منسوب به او خطایی احساس شود، قابل چشم‌پوشی است چون ویژگی منحصر به فرد او نگاه واقع بینانه به تحولات جامعه ایرانی و اتفاق‌های درون حاکمیت بود و این دیدگاهها را می توان در نقد سطوح مختلف ارکان قدرت در گفتار و نوشتارهای او دید.اینک او از میان جامعه رخت بربسته است و فقدان امثال افروغ در گفتمان‌سازی امروز بسیار تاسف برانگیز است.
