این شهرستان که زادگاه بسیاری از اولین ها چون گمرک ، شیلات ، بلدیه ، آموزش و پرورش ، چاپخانه ، هواشناسی ، پل متحرک و مانند آن است ۲۱ بنای تاریخی و میراثی دارد که از آن جمله می توان به ساختمان دادگستری قدیمی ، بانک ملی (قندچیان) ، هتل گل سنگ ، مناره ، ساختمان شهرداری ، کلیسای حضرت مریم و مدرسه شرف (مهدخت)، پل تاریخی ، کاخ موزه نیروی دریایی، پل قدیم انزلی وغازیان ، موزیک جیگا، گراند هتل ، شیلات ، ساختمان آب انبار بندر، بندر گمرک، مناره مسجد قائمیه اشاره کرد.
گرچه در گذشته ساختمان های زیبا و مجللی همچون شمس العماره و کاخ خوشتاریا نیز در این شهر وجود داشت اما اکنون دیرینه‌ترین سازه ای که هنوز در این شهر و بندر تاریخی پابرجاست ، بنای فانوس دریایی (مناره ، برج ساعت) است که تاریخ ساخت آن به سال ۱۸۱۵ میلادی برمی گردد.
محدوده تاریخی و میراثی انزلی بسیار گسترده است و ساختمان‌هایی با قدمت حداقل ۱۲۰ تا ۱۵۰ ساله در این شهر کم نیست؛ بناهایی که بسیاری از آنها نیازمند بهسازی و بازسازی است و برخی در صف ثبت آثار ملی مانوس و نامانوس قرار گرفته اند.
این شهر گرچه قابلیت های منحصر به فردی برای جذب گردشگران داخلی و خارجی دارد اما متاسفانه این ظرفیت ها هنوز بطور کامل محقق نشده و زیرساخت های مناسب آن چون تاسیسات گردشگری ایجاد نشده است.
معاون گردشگری میراث فرهنگی گیلان در جلسه ای که در شانزدهم آبان ماه برای رفع موانع میراثی، گردشگری و صنایع دستی در فرمانداری انزلی برگزار شد، این شهر را یکی از بزرگترین و مهمترین بنادر کشور به جهت قرار گرفتن در مسیر نوستراک و شهر اولین ها اعلام کرد.
حمیدرضا آذرپور افزود : انزلی هفت دفتر خدمات مسافرتی دارد و از این نظر توانسته عنوان دومین شهر از نظر تعداد تاسیسات گردشگری استان را به خود اختصاص دهد.
وی با بیان اینکه انزلی همواره از مقاصد گردشگران داخلی و خارجی بوده است، تصریح کرد : در سال ۹۲ تعداد ۳۲۲ واحد اقامتی و پذیرایی در انزلی وجود داشت که این تعداد در سال ۹۹ به ۴۳۸ واحد رسیده است.
وی گفت : این افزایش در نتیجه همکاری و همراهی مسئولان با حوزه گردشگری رقم خورد و سرمایه گذار توانست فرصت ایجاد اشتغال پایدار را در این صنعت فراهم کند.
وی ظرفیت واحدهای اقامتی این شهرستان را هشت هزار و ۱۸۰ تخت و سه هزار و ۹۲ اتاق اعلام و عنوان کرد : تعداد تخت های واحدهای اقامتی این شهرستان در سال ۹۲ شش هزار و ۵۲۹ تخت و دو هزار و ۷۰۴ اتاق بوده است.
به گفته آذرپور، دو هزار و ۴۲۸ نفر در واحدهای اقامتی و پذیرایی این شهرستان اشتغال دارند که از این تعداد ۳۶۱ نفر زن و هزار و ۶۷ نفر مرد هستند.
وی در ادامه به کسب رتبه دوم انزلی در استان در بحث ماندگاری و اقامت گردشگران در سال ۹۸ اشاره کرد و یاد آور شد : وجود مناطق نمونه گردشگری در این شهرستان فرصت های بسیاری را در حوزه گردشگری و سرمایه گذاری فراهم می کند.
وی عنوان کرد : مناطق جلگه ای تالاب انزلی و مناطق ساحلی تالابی ، روستاهای آبکنار ، جفرود ، سنگاچین و کپورچال می تواند به عنوان نقاطی که مناطق نمونه گردشگری است فرصت خوبی برای سرمایه گذاری و توسعه باشد.
وی با بیان اینکه تلاش های رئیس اداره میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی انزلی برای برگزاری جشنواره های مختلف ارزشمند است ، گفت : این امر زمینه را برای ماندگاری گردشگران در این شهر افزایش داده است.
آذرپور افتتاح مرکز بازدیدکنندگان تالاب ، اجرای برنامه های تالاب گردی ، پرنده نگری و گیاه شناسی ، دو منظوره کردن پروانه صیادی را از جمله فعالیت های صورت گرفته در بخش گردشگری بندرانزلی عنوان کرد.
وی تورهای گردشگری دریایی را نیز از دیگر مباحث در این حوزه دانست و افزود : باید با استفاده از ظرفیتهای موجود به ایستایی و ماندگاری گردشگران در این شهر کمک کرد.
وی گفت: با آموزش شکارچیان پرندگان تالابی می توان از توانمندی آنان بعنوان راهنمایان تالاب و تورهای پرنده نگری بهره گرفت.
آذرپور یکی از اهداف این اداره را تصحیح و تسهیل روند صدور مجوز برای مراکز اقامتی و تفریحی گردشگری در نزدیکی تالاب با استفاده از سازه های سبک عنوان کرد و یادآور شد : با بهره گیری از سازه های سبک و متحرک در سواحل می توان علاوه بر ایجاد اشتغال پایدار از نعمت های خدادادی بهره مند شد بدون آنکه به طبیعت منطقه لطمه ای وارد شود.
وی ایجاد سایت پرنده نگری و تالاب گردی هوایی را در جذب گردشگران داخلی و خارجی بسیار موثر دانست.
وی تصریح کرد : نظارت بر صدور مجوزها ، اخذ موافقت اصولی، ایجاد تاسیسات گردشگری و پیگیری امور تسهیلات ، بخشی از فعالیت های معاونت گردشگری است به همین منظور با تشکیل اتاق فوریت های سرمایه گذاری در استان بدنبال ایجاد فرصت و ایجاد اطمینان خاطر برای سرمایه گذاران در این حوزه هستیم .
رئیس اداره میراث فرهنگی ، گردشگری و صنایع دستی شهرستان بندرانزلی نیز در گفت و گو با ایرنا این شهرستان را دومین شهر گیلان به لحاظ برخورداری از جمعیت شهری و تاسیسات اقامتی ، پذیرایی ، تفریحی و سرگرمی اعلام کرد و گفت : تا پایان امسال همزمان با دهه مبارک فجر دو هتل و یک هتل آپارتمان در شهر انزلی به بهره برداری می رسد.
ابوالفضل گودرزوند چگینی با بیان اینکه انزلی ۱۰۶ واحد اقامتی و پذیرایی شامل هتل ، هتل آپارتمان، مجتمع مهمانپذیر، مسافرکاشانه و رستوران دارد، تصریح کرد : علاوه بر این تعداد ، ۲۹۰ مسافر کاشانه مجاز دارای پروانه از اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی نیزدر انزلی فعال می باشد.
وی یادآور شد : ۲هزار و ۵۰۰ نفر در قالب ۳۲ شرکت تعاونی قایق سواری و ۷۰۰ قایق در این شهرستان به فعالیت مشغولند اما ظرفیت های این حوزه برای توسعه گردشگری و اشتغال و تولید بیش از اینهاست.
وی خاطر نشان کرد : درصدد ثبت دو اثر طبیعی روگاهای انزلی و آبگیر کردمحله ( تالاب گمشده) در قالب یک پرونده هستیم این دو اثر جزو آثار طبیعی هستند که در لیست ثبت آثار قرار گرفته و آرامستان ارامنه، اثر منقول لکوموتیو ، مجموعه نوغان و چندین اثر دیگر نیز بزودی در این لیست قرار می گیرند.
به گفته وی، بازارهای آسیای میانه ، گیلار، کاسپین و پردیس در کنار بازارهای منطقه آزاد از جاذبه های گردشگری انزلی محسوب می شوند که در کنار جاذبه هایی مناطق نمونه گردشگری مانند جفرود ، آبکنار ، تالاب بین المللی انزلی ، گل لاله تالابی ، حیات وحش و سایت پرنده نگری کمک شایانی به اقتصاد منطقه می کنند.
گودرزوند چگینی یادآور شد : انزلی پیش از شیوع ویروس کرونا وضعیت مطلوبی از نظر واحدهای اقامتی داشت و رتبه ۲ استان را از این نظر به خود اختصاص داده بود اما امسال به دلیل گستره این ویروس و تعطیلی سه ماهه اماکن گردشگری و اقامتی با تاثیر منفی این موضوع بر اقتصاد منطقه روبرو بودیم که به بسیاری از حوزه ها خسارت وارد کرده و منجر به تعدیل نیرو شده است .
وی با اشاره به اینکه این نوسان ها آسیب زاست و اظهار داشت : کاهش سفرها و ورود گردشگران تاثیر منفی بر حوزه گردشگری داشته و سطح اشتغال در این مکان ها را ۳۰ تا ۴۰ درصد کاهش داده است .
وی در بخش دیگری از سخنانش به افزایش حریم تالاب اشاره کرد و افزود : افزایش این حریم مانعی در اجرای طرح های بوم گردی منطقه بوده و علی رغم وجود متقاضی در این بخش متاسفانه تا کنون مجوزی برای طرح های بوم گردی صادر نشده است .
گودرزوند چگینی گفت: این شهرستان از نظر تولید و تنوع صنایع دستی با ۱۶ کارگاه فعال در حوزه صنایع دستی ، ۳۲ فروشگاه بزرگ و هزار و ۹۰۰ هنرمند صنایع دستی رتبه دوم استان گیلان را در این خصوص به خود اختصاص داده است .
وی یاد آور شد : در حوزه های مختلف صنایع دستی نظیر حصیر بافی ، چرم دوزی ( سراجی ) و صنعتی مانند تذهیب، معرق ، بافتنی های سنتی، البسه محلی نیز ۵۰۰ نفر از بیمه تامین اجتماعی هنرمندان صنایع دستی برخوردارند .
وی با بیان اینکه اینها بخش اندکی از ظرفیت های این منطقه است ،در ادامه اظهار داشت : سال گذشته مبلغ ۸۰ میلیارد تومان تسهیلات کم بهره به ۱۵ نفر از صاحبان کارگاه های واحد پشتیبانی و مستقل بخش گردشگری انزلی پرداخت شده است و در بخش صنایع دستی نیز دولت برای هر کارگاه تولید صنایع دستی با اشتغال پنج نفر یارانه دولتی ۱۰ درصدی و تسهیلات ارزان پرداخت می کند .
گودرزوند چگینی تاکید کرد : بخش میراث فرهنگی سال ۹۲ بناهای رها شده ای نظیر مناره یا ساختمان برج ساعت ، بنای قند چیان یا بانک ملی ، بنای دادگستری ، بنای آب انبار مورد مرمت و باز سازی قرار گرفت و ساختمان موزیک جیگا شهرداری ، بلوار ، ساختمان کاخ موزه نیز در سال ۹۴ مرمت شد.
وی از جمع آوری لوله های آب و فاضلاب و تاسیسات مخابراتی از پل تاریخی غازیان خبر داد و خواستار همکاری اداره آب و فاصلاب و شبکه مخابرات شد .
گودرزوند چگینی میراث فرهنگی و تاریخی را متعلق به همه بشریت دانست و خاطر نشان کرد : باید همه با هم پویشی جهت حفاظت از ابنیه تاریخی و طبیعی راه اندازی کنیم ضمن آنکه این ظرفیت ها می تواند به کمک توسعه شهرستان بیاید و با ایجاد اشتغال پایدار و توسعه گردشگری و توریسم این خطه را ارتقا دهیم و معیشت و اقتصاد مردم را نیز بهبود بخشیم.
چندی پیش دو اثر پل تاریخی و مجموعه شیلات انزلی تحت عنوان میراث نامانوس و صنعتی کشور به ثبت ملی رسید و بزودی روگاهای انزلی و آبگیر کرد محله (تالاب گمشده ) نیز به این لیست اضافه خواهند شد.
در واقع این منطقه جاذبه های بسیاری در حوزه های مختلف اعم از گردشگری طبیعی ، تاریخی ، دریایی ،تجاری و فرهنگی وجود دارد که باید به خوبی این ظرفیت های بالقوه و نیمه بالفعل در برخی حوزه ها تقویت شده و با جذب سرمایه ها و سرمایه گذاران ،زمینه ایجاد اشتغال وتوسعه منطقه ، استان را فراهم کرد .
در واقع بندرانزلی در ۴۰ کیلومتری غرب مرکز گیلان به عنوان استانی گردشگر پذیر به دلیل دارا بودن جاذبه های گردشگری فراوان و مواهب طبیعی از جمله دریا و تالاب بین المللی انزلی و بناهای تاریخی ، در ایام تعطیلات نوروزی و تابستانی از مقاصد اصلی سفر مسافران و گردشگران بسیاری از داخل و خارج کشور است.
