این شهر با ۱۸۰ کیلومتر مربع مساحت ، پرجمعیت‌ترین شهر شمال ایران در بین سه استان حاشیهٔ دریای کاسپین و بزرگترین سکونت گاه سواحل جنوبی دریای خزر محسوب می‌شود؛ بر اساس آمار در تابستان ۱۳۹۲، رشت سومین شهر بازدید شده توسط گردشگران در ایران بود.
بر اساس سرشماری رسمی سال ۱۳۹۵، جمعیت ثابت شهر رشت تعداد ۶۷۷ هزار نفر است. این در حالی است که جمعیت شناور ثابت روزانهٔ شهر رشت به‌عنوان مادرشهر استان گیلان به یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر و در تعطیلات و ماه‌های گردگشری سال به بیش از دومیلیون نفر می رسد . از این رو رشت فشرده‌ترین شهر ایران به لحاظ نسبت جمعیت به وسعت است و از لحاظ نسبت جمعیت در روز و شب نیز رتبه نخست کشور را دارد.
با افزایش جمعیت و به تبع آن خودرو، کمربندی های شهر رشت که قرار بود نقش تسهیل گر آمد و شد خودروها و انتقال دهنده ترافیک از مرکز و بافت درونی به حاشیه را داشته باشند ،خود در بافت مرکزی قرار گرفته و ناتوان از انتقال این بار سنگین هستند.
کرونا و محدودیتهای ترافیکی ناشی از آن یعنی ممنوعیت تردد از ساعت ۹ شب به بعد و خریدهای عید موجب تمرکز بار ترافیکی ساعات بعد از ظهر تا این ساعت شده است .
این روزها ترافیک شهر رشت به حدی سنگین شده که حتی رانندگان خطی در برخی مسیرها هنگام غروب و اوج ترافیک عطای کار را به لقایش بخشیده اند.
تردد روزانه دو میلیون خودرو در رشت
نزدیک شدن نوروز و افزایش آمد و شد شهروندان در خیابان ها و بازارها برای خریدهای عید نیز بر این بار، تلنبار شده و مردم را برای دقایق طولانی در گره های ترافیکی گرفتار می کند.
رئیس پلیس راهور گیلان با اشاره به حضور مردم دیگر شهرستان های استان در آستانه نوروز در رشت گفت: بدلیل این حضور در اسفندماه جاری حجم خودروها در مرکز استان دو برابر شده است.
سرهنگ امیر طالبی در مصاحبه با ایرنا اظهار داشت: در شهر رشت روزانه به طور میانگین حدود یک میلیون خودرو تردد می کند که در اسفندماه این تعداد دو برابر شده است در حالی که خیابان ها و معابر گنجایش تردد این حجم از خودرو را ندارد.
وی تصریح کرد: علاوه بر این؛ نبود بستر هوشمند و عدم تجهیزات الکترونیکی مثل دوربین های ثبت و کنترل تخلفات ، چراغ های هوشمند راهنمایی و رانندگی ( که در حال حاضر این کار توسط پلیس به صورت فیزیکی صورت می گیرد) در بیشتر ماه های سال به ویژه در اسفندماه ، ترافیک را متراکم تر کرده است.
وی اضافه کرد: متاسفانه در خیابان هایی همچون نواب ، قلی پور و سعدی که تجمع کلینیک ها و مطب های پزشکان ، داروخانه ها و سایر خدمات درمانی است و نیاز مردم برای استفاده از خودرو بیشتر است ، حتی یک پارکینگ مناسب وجود ندارد .
سرهنگ طالبی با تاکید بر اینکه مردم در صورت نبود الزام از تردد در ساعت های اوج ترافیک خودداری کنند ، اظهار داشت: همچنین شهروندان در صورت عدم ضرورت از تردد به صورت تک سرنشین با خودروی شخصی به ویژه در این ایام سال خودداری کنند تا بتوانیم شاهد ترافیک روان تری در سطح شهرها بویژه مرکز استان باشیم .
مشخص بودن صورت مسئله و راه حل
علل بروز مشکلات ترافیکی رشت نه تنها از سوی کارشناسان و صاحب نظران بلکه برای رانندگان و شهروندان نیز مشخص است.
کافی است یکی دوبار در تاکسی از رانندگان علل وجود مشکلات ترافیکی را جویا شوی .
فقدان وجود تناسب بین معابر و خیابان ها با شمار خودروها ، بافت فرسوده محلات ، گردشگرپذیر بودن و ورود شمار بالای مسافر در تعطیلات خاصه ایام عید و تابستان ، افزایش مهاجرت از شهرهای دیگر به مرکز استان و همچنین ورود جمعیت شناور ،نبود پارکینگ در بسیاری از ساختمانهای تجاری ، پارک خودروها در جلوی فروشگاه ها و گذاشتن مانع در جلوی مغازه ها توسط صاحبان آنها، تمرکز مراکز درمانی ، تفریحی و تجاری در رشت، تجمع پزشکان متخصص در رشت و در نقاط خاصی از شهر فهرستی از عوامل بروز مشکلات ترافیکی در رشت است .
طرحی با طول و تفصیل زیاد
شهر رشت به عنوان تنها کلانشهر حاشیه خزر دارای ۲۲۸ هزار خانوار و ۷۰۰ هزار نفر جمعیت است از سویی مشکل ترافیک آن از جمله دغدغه‌های همیشگی و از مطالبات مهم مردم محسوب می‌شود.
شهردار رشت در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری شبکه باران با بیان این مطلب، حل معضل ترافیک شهر رشت را از برنامه‌های اولویت‌دار شهرداری عنوان و تصریح کرد: در طرح تفصیلی شهر رشت احداث یک پروژه رینگ ۹۰ متری به طول ۳۴ کیلومتر پیش‌بینی شده است
سید محمد احمدی افزود: پروژه کمربندی شهر رشت در سه فاز پیش بینی شده که فاز نخست آن با ۲۷۰ میلیارد تومان اعتبار عملیاتی می‌شود.
وی تصریح کرد: این طرح باید در سه فاز اجرایی شود که فاز نخست از میدان گیل تا مسکن مهر، فاز دوم از جاده لاکان به جاده جیرده و فاز سوم آن نیز مسیر جاده جیرده تا سراوان را شامل می‌شود.
احمدی با تاکید بر اینکه فرآیند مطالعات فاز نخست این پروژه انجام و مصوبه شورای شهر رشت هم اخذ شده است خاطرنشان کرد: مطالعات اقتصادی فاز نخست پروژه کمربندی رشت توسط واحد سرمایه‌گذاری شهرداری رشت در حال انجام است و پیش‌بینی می‌کنیم در فاز نخست ۲.۶ کیلومتر عملیات بازگشایی مسیر انجام شود.
وی هزینه اجرای فاز نخست پروژه کمربندی شهر رشت را ۲۷۰ میلیارد تومان اعلام و با بیان اینکه دوره عملیات اجرایی این طرح ۲ ساله است تصریح کرد: ۱۱۰ میلیارد تومان از اعتبار اشاره شده برای تملک اراضی است که در مسیر اجرای پروژه قرار دارند و امیدواریم با بهره‌برداری از آن بتوانیم بخش اعظمی از ترافیک شهر رشت را هدایت کنیم.
وضعیت ترافیکی شهر نه تنها منجر به اتلاف وقت و سوخت بلکه منجر به بروز تنش های عصبی برای شهروندان، افزایش تصادفات و درگیری و خسارات مالی و آلودگی هوا و صوتی می شود.
موضوع اجرای پروژه تراموای رشت که از سال ۹۵ کلید خورده، بعد از گذشت چهار سال هنوز مکتوم مانده است.
خیابان‌های این کلانشهر متناسب با شرایط روز و جمعیت فعلی آن اصلاح و مناسب‌سازی نشده، قدرت پاسخگویی به حجم ماشین‌های ورودی به آن را ندارد.
رشت چشم به راه تراموا
پروژه ۱۴ کیلومتری تراموای رشت قرار است از فرودگاه رشت آغاز و به سمت خیابان سعدی امتداد یافته و با گذر از هسته مرکزی شهر به سمت میدان گیل و در نهایت مسکن مهر ادامه یابد .
رئیس شورای شهر رشت در جلسه این نهاد ، اجرای تراموا را ارزان‌ترین، راحت‌ترین و بهترین راه برای حل مشکل ترافیک رشت دانست .
احمد رمضان پور نرگسی اظهار داشت: برای ساخت تراموا در رشت ۴ هزار میلیارد تومان اعتبار نیاز است که باید از طریق بودجه ملی پیگیری شود .
به گفته وی تراموای رشت ظرفیت جابه‌جایی مسافر در این کلانشهر را تا سه برابر افزایش می‌دهد یعنی در صورت راه اندازی تراموا در این مادر شهر ، ظرفیت جابه‌جایی سه هزار و ۵۰۰ مسافر فراهم می‌شود.
ایجاد بسترهای مناسب ترافیکی ، احداث جاده کمربندی در نقاط مناسب شهر ، بهسازی مسیرها ،افزایش و بهسازی وسایل نقلیه عمومی از راهکارهای مهم کاهش بار ترافیکی است که مسئولیت آن به گردن شهرداری ها است.
با توزیع امکانات در شهرهای مختلف استان و تقویت مراکز درمانی و توزیع مناسب آن در شهرهای مختلف می شود از مراجعه مردم از سایر نقاط استان به مرکز کاست.
رعایت قوانین و مقررات از سوی مردم و نظارت و اعمال قانون از سوی پلیس راهنمایی و رانندگی نیز در کاهش ترافیک خیابان های رشت بسیار تاثیرگذار است.
بی شک ترافیک روان نه تنها خواسته همه مردم بلکه نشان از وضعیت مناسب مدیریت شهری دارد لذا توجه به این بخش در آستانه سال ۱۴۰۰ و رفع این معضل دیرپای توسط متولیان امر و البته با همکاری مردم ضروری است.
شهروندان رشت انتظار دارند شهرداری و شورای ترافیک با اتخاذ تصمیمات درست و اجرای طرحهای موثر به این معظل فرساینده پایان دهند.
کلانشهر فقط به بزرگی و جمعیت نیست بلکه باید این نام را با اقدامات اساسی شایسته شهر رشت مرکز زیبای استان گیلان کرد.
