به گزارش معین نیوز به نقل از ایرنا، اما اینک با مهاجرت جوانان و پابه سن گذاشتن والدین، این مراسم بیشتر در منازل برگزار می شود. با این همه هنوز در عید کریسمس، ناقوس کلیسا در انزلی به صدا در می آید.
در خانه‌ها شمع ها برابر تمثال مریم مقدس و فرزندش حضرت مسیح روشن می شود و عود و کندر می سوزانند و در میان عطر خوش آن کامشان را با شیرینی زنجبیلی شیرین و سالی نیکو و توام با شادی برای همگان آرزو می کنند.
امروز بیشترین جمعیت ارامنه گیلان در انزلی هستند و از این جمع نیز امروز تعداد اندکی در این شهر مانده اند و بقیه در این سالها به اشکال مختلف برای کار و زندگی به سایر نقاط مهاجرت کرده اند.
ارامنه گیلان هرچند مانند دیگر مسیحیان جهان اول ژانویه را بعنوان آغاز سال نو جشن می گیرند اما بر خلاف کاتولیک‌ها که ۲۵ دسامبر را روز میلاد مسیح (ع) می‌دانند، پنجم ژانویه را بعنوان روز ولادت حضرت عیسی (ع) جشن می‌گیرند و روز ششم ژانویه مراسم نمادین غسل تعمید حضرت مسیح (ع) را برگزار می کنند.
۴۰۰ سال از ورود ارامنه به گیلان می‌گذرد به روایت تاریخ نخستین حضور ارامنه در گیلان به دوران حکومت شاه عباس صفوی برمی‌گردد و گفته می شود که از حدود ۲۷ هزار خانوار ارمنی که برای زراعت و پرورش کرم ابریشم به این خطه کوچانده شدند، ۶ هزار خانوار از بیماری و سختی‌های سفر جان به در برده و مجال ادامه زندگی در شهرهای رشت، انزلی، لاهیجان، لنگرود، رودسر، فومن و تالش یافتند.
آنان بازرگانی، صنعت، هنر، طبابت و کسب و کارهای دیگر را پیشه ساختند؛ که نامدارترین آنان همان نیک مردی است که مسیح گیلان می خوانندش، آرسن میناسیان که نخستین داروخانه شبانه‌روزی و نخستین خانه سالمندان و معلولان کشور را در زادگاهش شهر رشت بنا نهاد و بنا به روایت تاریخ در دوران جنگ جهانی دوم زمانی که تیفوس به جان مردم این خطه افتاده بود و توان خرید دارو نداشتند؛ ملجا دردمندان شد.
جشن کریسمس بهانه ای شد تا یادی کنیم از او که حالا دیگر سال‌هاست در بین مردمان این دیار نیست اما همواره برای آنان نماد محبت و انسانیت است. به راستی، این نام نیک است که می ماند.
ارامنه گیلان که عمده آنها در انزلی بودند آن سالها ۲ کلیسا برای خود ساختند؛ کلیسای مریم مقدس بندرانزلی که به سال ۱۸۸۵ میلادی و کلیسای مسروپ مقدس که سال ۱۸۸۰ در بازار رشت احداث شد اما پس از حریق و از بین رفتن ساختمان به سال ۱۳۶۶ هجری شمسی در جوار مدرسه آهور دانایان در خیابان سعدی بنا نهاده شد.
در این سالها به مرور جمعیت مسیحیان ارتدوکس در گیلان کاهش یافته است و فرزندان عموما مهاجرت کرده اند اما هنوز هم مراسم و آیین ها این جشن با قوت برگزار می شود.
ارامنه استان که بیشتر آنها در انزلی هستند ۲ هفته مانده به تحویل سال نو درخت کاج را تزئین می کنند درختی که نماد سرسبزی و طراوت زندگی است.
چهار روز نخست عید کریسمس ارامنه
رئیس شورای خلیفه گری ارامنه بندرانزلی با بیان اینکه ارامنه از مسیحیان ارتدوکس شاخه گریگوری هستند که پنجم ژانویه را سالروز میلاد حضرت مسیح (ع) می‌دانند، به برخی از آیین ها و مراسم این ایام اشاره و اظهار کرد: اغلب ارامنه گیلان سال نوی میلادی را در سالنی اختصاصی به اتفاق دوستان و فامیل در خارج از منزل با شادی و خوشحالی جشن می گیرند.
سیمون ترهوسپیانس به خبرنگار ایرنا گفت: شب پنجم ژانویه که شب عید ارامنه است، اعضاء خانواده دور هم جمع می شوند، مسیحیان ارتدوکس همانند ایرانیان باستان سفره شب عید را با ماهی بعنوان یکی از معجزات عیسی (ع) و کوکوسبزی می آرایند و در روز دوم عید به اتفاق پدر روحانی صلیب را از کلیسا بیرون آورده و پسری نوجوان آن را از داخل حوضچه‌ای که در کلیسا قرار داده شده، غسل می دهد.
وی اضافه کرد: در روز سوم عید با همراهی پدر روحانی برای زیارت قبور به گورستان ارامنه رفته و یاد و خاطره درگذشتگان را گرامی می داریم در روز چهارم عید نیز پدر روحانی به منازل اقلیت های ارامنه رفته و مراسم تبریک سال نو را برگزار می کند.
ترهوسپیانس ادامه داد: تمام مراسم ملی، مذهبی، فرهنگی و ورزشی مطابق آئین و رسوم با حضور پدر روحانی در کلیسا برگزار می شود.
ارامنه؛ ایرانی‌اند
رئیس شورای خلیفه گری ارامنه بندرانزلی اظهار کرد: ارامنه هزاران سال است که در ایران زندگی می‌کنند و ایرانی و جزئی از ملت ایران هستند،آنها هیچ فرقی با سایر هموطنان ندارند و باید بگویم دولت و مسئولان نیز با مسیحیان به خصوص ارامنه رابطه دوستانه و آمیخته به محبت دارند.
ترهوسپیانس اضافه کرد: ارامنه در بدو ورود به ایران با هزینه های شخصی برای برگزاری مراسم ملی، مذهبی، فرهنگی و سایر آئین هایشان اقدام به ساخت کلیسا، مدرسه و سالن اجتماعات کردند و در عرصه های علمی، اجتماعی، سیاسی و فرهنگی کشور نقش بسزائی داشته و دارند و از دیرباز آماده انجام هرگونه خدمات میهن پرستانه بوده و هستند.
وی گفت: ارامنه افتخار دارند همواره در غم و شادی ملت بزرگ ایران در همه حوادث سرنوشت ساز از جمله جنگ تحمیلی پابه پای سایر اقشار و گروه ها در جبهه های حق علیه باطل حضور فعال داشته و در طول هشت سال دفاع مقدس ۱۲۱ شهید نثار مام میهن و نظام جمهوری اسلامی کرده اند.
وی با بیان اینکه گاه این سوال مطرح می شود که چرا ارامنه مهربان‌ترین قوم غیرمسلمان ایران محسوب می‌شوند؟ عنوان کرد: علت اصلی این محبت کتاب مقدس دین مسیح است که می‌گوید مسیحیت دین صلح، محبت و آرامش است لذا رفتار ارامنه جز آنچه که از دین آموخته اند، نمی تواند باشد.
ترهوسپیانس اظهار کرد: ارامنه همه ساله در آغاز سال نوی میلادی روز تولد حضرت عیسی مسیح برای تمام مردم ایران و جهان آرزوی صلح، سلامتی، بهروزی و آرامش می‌کنند چون در سایه برقراری امنیت و صلح ملت‌ها می توان فعالیت‌های انسان دوستانه خلق کرد.
ارامنه علاوه بر تحویل سال نو و جشن میلاد مسیح، اعیاد دیگری چون عید پاک، رستاخیز، جشن آب‌پاشی، جشن حلال‌کنان انگور را هم جشن می‌گیرند و چهل روز پس از پایان عید میلاد مسیح را به مدت ۴۸ روز روزه‌داری می کنند.
امروز این مودت و دوستی بین مسلمانان و مسیحیان تبدیل به پیوندی ناگسستنی شده از اینرو جامعه ایرانی یک ملت منسجم و یکپارچه است و همین‌گونه هم می ماند.
