حق آبه ایران از هیرمند اگرچه در پشت صحنه سیاسی به نقل از مقامات دولتی در حل و فصل قرار دارد اما نشانهها حاکی از سود جویی و بهرهمندی حکومت طالبان و حامیان پشتپرده از این فرصت و ضعف نشان داده شده در ایران است بطوریکه فضاسازیهای رزمی و بزمی این چند وقت حاکی از این بهره جستن است.
از درگیری های مرزی و لفاظیهای سیاسی طالبانی اگر بگذریم فضاسازی رسانهای این حاکمان همسایه شرقی نیز خود گواه واضحی است از عدم تمایل برای فروکش کردن این چالش و پرداخت حق آبه قانونی و عرفی ایران از هیرمند که در معاهدات و مراودات باقی مانده از چند دهه پیش بر جا است.
آخرین مدل از این فضا سازی پرسش و پاسخ خبرنگار طالبانی از مردم در کوچه و خیابان با ظاهر و نشان واضح از آنچه در دل دارند است، بطوریکه خواستار بستن این آب بر روی ساکنان سیستانی این سوی مرز ایران هستند یعنی همان انانکه بزرگانشان در همزاد پروری با برادران آن سو از خود مینمایانند!
این مصاحبه جدای از بیان خاستگاه توده مردم افغانستان با نگرش طالبانی نسبت به ایرانیان بیان کننده واقعیت دیگری است که حکمرانان کشور باید با ظرافت به آن بنگرند و سرنوشت آینده این آب و خاک را با تعارفات گره نزنند.دو ملت ایران و افغانستان به دلیل اشتراکات فراوان دینی، زبانی، فرهنگی و تاریخ مشترک همواره در کنار یکدیگر و با رویکردی همگرایانه زیست مسالمت آمیز با همه بدخواهیهای تفکرات انحرافی داشتهاند، اما نگاه دولتهای حاکم بویژه در این همسایه شرقی با دیدگاههای خاص موجب شده است تا برخی نگرش ها با منافع ملی ایران سازگاری نداشته باشد که در این میانه بهترین روش یادآوری تاثیر برخی حرفها و سناریوهای شتابزده در سرنوشت این کشور است .
دولتمردان ایران باید به حکمرانان طالبانی این گوشزد را داشته باشند که بستن آب بر روی ایران باچه تهدیداتی، جدای از پیوستگی موضوعات زیست محیطی برای آنان خواهد داشت و اینگونه رفتارهای سطحی در تنشهای اجتماعی و فرهنگی درون افغانستان بسیار حایز اهمیت خواهد بود زیرا هم اکنون چند میلیون تبعه افغانستانی در ایران زندگی می کنند که حداقل بازگشت این جمعیت به دامن حکومت طالبان میتوانند برای آنان تبعات بسیار اقتصادی و اجتماعی و امنیتی داشته باشد.
طالبان باید به درک ابن واقعیت برسد که فرهنگ و تمدن و جایگاه ایران آنگونه نیست که این جماعت با درک کوتاه خود به آن مینگرند و باید به اثرات تهدیدات خود نیز بیاندیشند و از تاریخ حداقل چند دهه اخیر و بیثباتی کشورشان درس بگیرند !
- نویسنده : یونس رنجکش