ناآرامی‌ها و اعتراضات اخیر در اصفهان نشان می‌دهند که توافق هسته‌ای می‌تواند چه تاثیر مهمی بر ایران داشته باشد و آن کشور خواهد توانست چه امتیازاتی را از یک توافق به دست آورد.
به گزارش آفتاب‌نیوز؛ نشریه “اکونومیست” در گزارشی با اشاره به تاثیر منفی تحریم‌ها و عدم احیای برجام بر شرایط زیست محیطی و معیشتی ایران می‌نویسد: جو در وین به اندازه کافی تیره و تار است. در تاریخ ۲۹ نوامبر دیپلمات‌ها برای مذاکرات بیشتر به منظور نجات برجام که ایران با شش قدرت جهانی در سال ۲۰۱۵ میلادی امضا کرد، گردهم آمدند. دو طرف اصلی مذاکرات یعنی ایران و امریکا مستقیما (به اصرار ایران) با یکدیگر گفتگو نمی‌کنند. دیپلمات‌های اروپایی به عنوان واسطه عمل می‌کنند و پیام‌ها را در خیابان‌های سرد شهر وین که به دلیل قرنطینه ناشی از کرونا خالی از جمعیت شده و ساکت است، انتقال می‌دهند.
برجام محدودیت‌هایی را برای برنامه هسته‌ای ایران در ازای لغو بسیاری از تحریم‌های اقتصادی بین‌المللی تعیین کرد. ترامپ در سال ۲۰۱۸ امریکا را از این توافق خارج کرد. جو بایدن با وعده احیای برجام انتخاب شد. این هفتمین دور مذاکرات از زمان روی کار آمدن او در ژانویه است. این، اما اولین گفتگو از زمانی است که ابراهیم رئیسی در ماه آگوست پس از انتخاباتی که اکثر رقبای احتمالی‌اش رد صلاحیت شدند به قدرت رسید.
“اکونومیست” در ادامه می‌نویسد: اگر امریکا در ایجاد این بحران مقصر است، ایران تا حدی در طولانی شدن آن تقصیر دارد. برجام به ایران اجازه می‌دهد اورانیوم با خلوص ۲.۶۷ درصد را غنی‌سازی کند. در سال ۲۰۱۹ میلادی، اما ایران این محدودیت را نقض کرد و در میزانی فراتر از آن غنی‌سازی را انجام داد. در اوایل سال جاری اورانیوم غنی‌شده ایران تا سطح ۶۰ درصد افزایش یافت. آژانس بین المللی انرژی اتمی سازمان ملل در نوامبر گزارش داد که ایران بیش از ۲۳۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی‌شده یعنی ۱۱ برابر بیش از سطح مجاز تعیین شده در توافق را ذخیره کرده است که شامل ۱۷.۷ کیلوگرم اورانیوم با خلوص ۶۰ درصد است.
اکونومیست افزوده است: واقعیت آن است که حتی اگر فعالیت‌های مهم هسته‌ای ایران متوقف شوند، ایران به دانش ارزشمندی در این حوزه دست یافته که نمی‌توان آن را فراموش کرد یا از بین برد. مقام‌های امریکایی می‌گویند زمان برای احیای توافق کوتاه است اما نمی‌گویند در غیر این صورت چه گامی را بر خواهند داشت. وضعیت توافق به قدری وخیم است که “انریکه مورا” دیپلمات ارشد اتحادیه اروپا می‌گوید ایران در نهایت موافقت کرده نه تنها صرفا درباره تحریم‌های امریکا بلکه درباره فعالیت‌های هسته‌ای خود نیز بحث کند و از این موضوع به عنوان یک “پیشرفت قابل ارزیابی” یاد کرده است.
اصولگرایان در تهران معتقدند برجام ارزشی ندارد. آنان استدلال می‌کنند امریکا تحریم‌های غیرهسته‌ای را علیه اقتصاد ایران حفظ می‌کند و ایران باید از غرب دوری کرده، تجارت با چین را دنبال کند و با تکیه بر اقتصاد بومی و داخلی مشکلات‌اش را حل کند. با این وجود، رویداد‌های اعتراضی اخیر در ایران بیهوده بودن رویکرد اصولگرایان را آشکار می‌سازد. ساکنان اصفهان در مرکز ایران بر بستر خشک رودخانه زاینده‌رود اعتراضی را برگزار کردند و کشاورزان از خشکسالی‌های طولانی که معیشت آنان را نابود کرده عصبانی هستند. آنان می‌گویند دولت کمک چندانی نکرده است.
کم‌آبی در ایران موضوعی رایج است. در ماه ژوئیه نیز اعتراضاتی در خوزستان یکی از استان‌های جنوب غربی ایران رخ داد. خشکسالی مستقیما با تحریم در ارتباط نیست و ناشی از دهه‌ها سوء مدیریت، کشاورزی با میزان مصرف بالای آب و تغییرات آب و هوایی است. با این وجود، حتی برای یک دولت کارآمدتر از دولت ایران نیز رفع چنین مشکلات در شرایطی که تحت تحریم است و دسترسی دشواری به فناوری خارجی و ارز دارد کار سختی خواهد بود. این موضوع کار را برای رئیسی دشوار می‌سازد. او سفر‌های هفتگی را به استان‌های دوردست انجام می‌دهد. آنچه او شنیده ناامیدی است. ریال در پنج سال گذشته ۸۶ درصد از ارزش خود را از دست داده است. نرخ تورم سالانه ایران ۴۴ درصد است. قیمت مواد غذایی اصلی مانند شیر، نان و تخم مرغ با سرعت بیشتری در حال افزایش است. تلاش‌ها برای اعمال کنترل قیمت‌ها تفاوت چندانی ایجاد نکرده است. با فرض آنکه توافق هسته‌ای حاصل شود ایران احتمالا فرصتی سه ساله برای کاهش تحریم‌ها و جذب سرمایه‌گذاری خارجی خواهد داشت چرا که اگر ترامپ در سال ۲۰۲۵ میلادی به قدرت بازگردد ایران بار دیگر با کارزار فشار حداکثری او مواجه خواهد شد. رئیسی و مقام‌های ایران که موقعیت قوی‌تری در مقایسه با دولت روحانی دارند باید تصمیم بگیرند.
