به گزارش خبرنگار ایرنا، متاسفانه در چند سال اخیر شاهد افزایش ریختن زباله توسط سرنشینان خودروها در جاده ها و خیابان ها هستیم که این امر علاوه بر نوعی ناهنجاری، توهین به شهروندان و زیرپاگذاشتن حقوق شهروندی نیز تلقی می شود.
استان گیلان با داشتن طبیعت بسیار زیبا، از جنگل، کوه و سواحل زیبا گرفته تا مناطق دیدنی، در طول سال پذیرای میلیونها گردشگر است که گیلان را در این حوزه به محوری ترین استان گردشگرپذیر کشور تبدیل کرده است.
هرساله تعداد بسیاری از هموطنان از استان های مختلف به گیلان سفر می کنند تا از طبیعت زیبا و جاذبه های منحصر بفرد گردشگری آن بهره ببرند و حتی از سواحل و دریای آن نیز، سود ببرند. اما تعدادی از این مسافران هنگام ورود یا خروج و حتی هنگام گردش در شهرهای گیلان، تنقلات، میوه و غذا میل می کنند اما بعضی از آنان پوست میوه و تنقلات و زباله های حاصل از خوردن و آشامیدن را از داخل خودرو به بیرون پرتاب می کنند.
البته گاه گاهی متاسفانه این ناهنجاری رفتاری حتی از سوی بومیان نیز دیده می شود و خود به نحوی نامناسب توجیه‌گر رفتار گردشگران در زباله پرانی از خودروهای شخصی شده است. متاسفانه در برخی مواقع دیده می شود تعدادی از بومیان نیز همانند مسافران زباله های موجود در خودرو را وسط جاده ها و خیابان ها رها و پرتاب می کنند که امروزه چهره راههای و خیابانهای استان را به شکلی نازیبا کرده است.
این امر مختص به جاده ها و خیابان ها نیست ، بلکه تعدادی از گردشگران و مردم بومی هنگام استفاده از دریا و سواحل زیبای شهرهای شمالی، زباله های خود را کنار ساحل رها می کنند که این کار ناپسند، چهره زیبای ساحل را مخدوش کرده و محیط را آلوده می کند.
برخورد محیط زیستی با زباله پران‌ها
همواره برخورد با زباله ریزان خودرویی یکی از مطالبه فعالان محیط زیست و مردم بوده است تا به یک رویه قانونی تبدیل شود. به تازگی محیط‌بانان شهر بندری کیاشهر در اقدامی قابل توجهی مسافری را که از داخل خودرو خود اقدام به پرتاب زباله در طبیعت کرده بود ، متوقف کردند و مسافر نیز پس از تذکر گرفتن و اظهار ندامت، زباله خود را جمع آوری کرد.
به گزارش حفاظت محیط زیست گیلان، این اقدام در برنامه پویش پاکسازی بندر کیاشهر که در مجاورت پل چوبی و توسط یکی از تشکل های غیردولتی با همکاری مردم و محیط بانان محیط زیست آستانه اشرفیه انجام شد، سرنشین خودرویی که از مسیر پاکسازی عبور می کرد زباله خود را از پنجره به سمت شرکت کنندگان در مراسم پرتاب کرد که بلافاصله توسط یکی از محیط بانان پاسگاه محسن آباد که در محل حضور داشتند خودروی مذکور متوقف و با مرتکب این عمل غیرفرهنگی برخورد شد.
سرپرست اداره محیط زیست آستانه ضمن قدردانی از اقدام به موقع محیط بان سهراب رجبی از پرسنل پاسگاه محیط بانی محسن آباد گفت با توجه به صورتجلسه انجام شده مراتب جهت اقدامات لازم قانونی از طریق مراجع قضایی پیگیری خواهدشد.
رضا زمانی از عموم مسافرین و گردشگران که به استان گیلان سفر می کنند درخواست کرد با توجه به بحران پسماند در استان گیلان نسبت به مدیریت زباله های خود توجه بیشتری داشته باشند چرا که هر کس مسوول زباله تولید شده ی خود است و بهانه هایی همچون در دسترس نبودن سطل زباله نمی تواند باعث آن شود تا گردشگران پسماند خود را در طبیعت رها کنند
اینگونه برخوردهای قانونی می تواند زمینه ساز فرهنگ سازی برای حفظ محیط زیست باشد که رعایت آن همانند بستن کمربند به یک الزام تبدیل شود و فقدان رعایت ان با برخوردهای جریمه ای همراه باشد.
جریمه ریختن زباله در جاده
بر اساس ماده ۲۰۶ آیین نامه راهنمایی و رانندگی مصوب ۱۳۸۴ ، ریختن شیشه، بطری، میخ، سیم، حلبی، مایعات لزج و چرب، نخاله‌های ساختمانی و زباله، مصالح ساختمانی، شست و شوی وسایل نقلیه، ایجاد موانع و به طور کلی هر عملی که باعث سد راه و ایجاد خطر و انحراف وسایل نقلیه از مسیر حرکت باشد، بر روی راه ها، شانه جاده‌ها و حریم قانونی آنها ممنوع است.
بر اساس همین ماده قانونی، همچنین ریختن هرگونه زباله، ضایعات و اشیا، آب دهان و مانند آن از درون خودرو به وسیله راننده و یا سرنشینان ممنوع است که طبق این قانون ، این عوامل ناپسند ممنوع و جریمه دارد.
علاوه براین ماده قانونی، در آیین‌نامه امور خلافی مصوب ۱۳۲۴ نیز پیش‌بینی شده بود و در این زمینه ماده ۴۸۸ قانون مجازات اسلامی دربحث تعزیرات نیز موارد مشابهی را در بر دارد و این موارد ناظر به حرکات و اقداماتی است که منجر به آلودگی محیط زیست و به خطر افتادن بهداشت عمومی به معنی اخص شود و به همین جهت هم مجازات حبس تا یک سال دارد .
به گفته مسئولان راهنمایی و رانندگی کشور، مطابق قانون، اگر ماموران پلیس راهنمایی و رانندگی خودرویی را مشاهده کنند که از داخل آن زباله‌ای به بیرون ریخته می‌شود، آنان حق جریمه و اعمال قانون این خودرو را دارند.
لزوم کار فرهنگی در کنار برخورد قانونی
بی شک در همه معضلات اجتماعی، کار فرهنگی لازم و واجب است، اما جزای نقدی یادآوری مناسبی برای خاطیان و آسیب زنندگان به محیط زیست است که این امر را حتی در برخی از کشورهای پیشرفته نیز شاهدیم. حتی در برخی کشورها میزان جریمه در کنار تابلوی بازدارنده نوشته می‌شود و بعضی از جریمه ها نیز بسیار سنگین و بیش از ۵۰۰ دلار نیز می رسد.
برای مثال در ایران ریختن هرگونه زباله، مایعات و اشیا از درون خودرو به معابر ممنوع است و طبق قانون ۳۰ هزار تومان جریمه دارد در حالی که در کشوری همچون سنگاپور ریختن زباله یکهزار دلار (حدود ۲۸ میلیون تومان) جریمه دارد و در بار چهارم فرد متخلف باید با پیشبندی که روی آن نوشته شده است «من شهر را کثیف کرده ام» خیابان ها را جارو کند.
همچنین جریمه ریختن زباله در خیابان های کره جنوبی برابر با ۱۱ تا ۱۳ درصد پایه حقوق یک کارمند است و در ژاپن نیز هرکس کوچکترین زباله یا آب دهان در معابر عمومی بریزد، ۸۰ تا ۱۶۰ یورو (بین ۲ و نیم تا پنج میلیون تومان) جریمه می شود.
با وجود اینکه همواره همه کشور ها کار فرهنگی را اولویت اقدامات خود برای جلوگیری از پدیده زباله ریزی می دانند، اما اگر نحوه اقدام برای کنترل و از کاهش دور ریختن زباله از خودرو توسط سرنشینان با صدور قبض جریمه همراه باشد، باید میزان جریمه افزایش یابد تا دیگر شاهد تکرار این صحنه های ناپسند نباشیم.
به هرحال ریختن زباله در جاده و خیابان ها کار ناپسندی است که به طور حتم همه ما این عمل را نکوهش می کنیم اما گاهی اوقات این کار ناپسند را انجام می دهیم که در این راستا علاوه بر فرهنگ سازی مناسب و نصب تابلوهایی در این خصوص در جاده ها، باید برای این کار زشت جریمه هم درنظر گرفته شود، تا همانند بستن کمربند ایمنی، شاهد یک فرهنگ رایج در کشور باشیم.
از سوی دیگر با این کار و عدم دور ریختن زباله در جاده ها و خیابان ها، به طور حتم بیشتر از طبیعت زیبای شهرها خواهیم برد و این امکان را فراهم می کنیم که سایر هموطنان ما نیز هنگام عبور از این جاده ها، از طبیعت زیبای آن که عاری از زباله است، لذت بیشتری ببرند.
با این وجود لازم است که همه رانندگان پاکت یا پاکت‌هایی در اتومبیل داشته باشند و از پرتاب ضایعات و زباله از اتومبیل‌ها خودداری کنند و همچنین ماموران راهنمایی و رانندگی نیز، این مورد را جدی بگیرند و به دقت قانون را در این زمینه اجرا کنند، زیرا ریختن زباله و ضایعات از اتومبیل به بیرون ، نوعی توهین به سایر شهروندان است.
