به گزارش معین نیوز،در این برنامه فرهنگی که جمعی از اساتید دانشگاه و شاعران و نویسندگان و اهل شعرو ادب حضور داشتند ضمن نقد و بررسی اشعار و آثار استاد رحیم پور سیاهکلی از این شاعر و هنرمند فولکلور گیلانی تقدیر شد.
دکتر یونس رنجکش مدیر مسوول روزنامه معین در ابتدای این برنامه با اشاره به سابقه آشنایی اش با استاد رحیم پور از دوران نوجوانی ایشان را از شخصیت های صاحب سبک و چهره ای شاخص در پردازش زبان گیلکی با منظومه های دلنشین معرفی که جایگاهی مهم در فرهنگ فولکلور گیلان دارند. وی اظهار داشت: این هنرمند وشاعر گیلانی از نسلی تکرار نشدنی است که آثارش میراث ماندگاری برای زبان و فرهنگ گیلان است.
به گفته وی، آنچه که امروز بیشتر نیازمند آن هستیم توجه به داشته هایی است که متاسفانه در غفلت ناشی از کم توجهی و گم شدن در فضای پر زرق و برق جهان پیرامون هویت فرهنگی مان دچار آسیب و گمنامی می شود.
دکتر رنجکش افزود: روزنامه معین بخشی از رسالت خویش را پرداختن به رویدادها و رویدادسازی در مسیر هویت فرهنگی و معرفی شخصیت های ملی و محلی قرار داده تا از این مسیر گامی در اطلاع رسانی برای جامعه امروز و ماندگاری این میراًث در آینده هرچند کوچک در مستند سازی ها بر داشته شود.
به گزارش معین نیوز، دکتر سید مهدی میرصالحی یکی از پژوشگران گیلان نیز در این آیین به ایراد سخنرانی با موضوع تاثیر زمان و وقایع تاریخی بر شعر شاعر پرداخت.وی اضافه کرد: اینجا سخن از مصطفی رحیم پوربیدرونی معروف به کلِ شِریفهِ، شاعر،آوازهخوان وهنرمندی خودساخته سیاهکلی است، مردی که متولد۱۳۱۷دردهکده بیدرون ازتوابع شهرستان سیاهکل استان گیلان است.
وی ادامه داد: این شخصیت ازکودکی پدرش راازدست دادودرسایه مادروبرادران بزرگتر رشد یافت و من، درگفتگویی صمیمانه باآقای رحیم پورضمن بیان خاطرات خودازتعزیه خوانی پدروآگاهی اوبه ردیف های آوازستتی ایرانی وگیلانی وآموزش آنهابه پسران خود سخن به میان آورد.به گفته وی، درنتیجه شاعر ما در فضای هنری هر چند از نظر مالی دشوار شد و نمو کرده اما بدلیل نبودن امکانات درپانزده سالگی موفق به اخذمدرک ششم ابتدایی شدکه درآن زمان به آن سیکل اول میگفتند و پس مدت کوتاهی درهمان مدرسه ای که درس خوانده بودبا عنوان معلم روستایی به تدریس پرداخت.
وی یاد آور شد : هرچنداین زمانی بودکه چندسال ازملی شدن صنعت نفت وکودتای ۲۸مرداد۱۳۳۲می گذشت روابط کشاورزان واربابان و سختی معیشت زارعان ودریک جمله زندگی سخت ودشوارمردمی که او شاهد جان کندن شان برای لقمه ای نان درآن روزگاران بود اما برای ذهن خلاق و ذوق شعری یک جوان که درجستجوی راهی برای برون رفت ازاین همه سختی است، شعر ابزاری موثر در بیان احساسات او بود.
وی در ادامه افزود: اینجا اولین جرقه های هنری اودرنوزده سالگی زده شد و آنگونه که او دربیان حالات خود می گوید مانند سایر جوان نبوده وعلاقه ای به کارهاورفتارهای غیراخلاقی نداشته و لذا دغدغه او رنج مردم بود.
میر صالحی اظهار داشت: آنگونه که رحیمی پور می می گوید گرایش او به بیان آلام رنجبران بودکه میبایست برای لقمه ای نان زیربارقرض وسفته ودیگرمسائل می رفتند و این همه روح حساس وآزاده مرامی آزرد هرچند جز سرودن شعر و بیان درد های توده ستمدیده کاری از دستش برنمی آمد.
این پزوهشگر ادامه داد : این شاعر در آن مقطع به اجباری که همان سربازی باشد رفت وپس ازپایان خدمت دراوایل دهه چهل به استخدام اداره آموزش پرورش درآمد واین مقارن دوره اصلاحات ارضی بودودرهمین زمان بودکه منظومه کل شریفه رادرسال۱۳۵۰سرود و مورداستقبال مردم قرارگرفت، لبته ناگفته نمانددرهمان سالها توسط ساواک آنگونه که خود اشاره دارد به مدت یک هفته بازداشت شد. وصدضربه شلاق هم بعنوان شکنجه خورد. در ادامه سخنانی این پژوهشگر از زندگی رحیمی پور آمده است: این شاعر دلسوخته بیشترین تلاش خود را درحوزه بیان زندگی مردم عادی مصروف داشته است و او سرانجام درسال ۱۳۷۰ازاداره آموزش وپر ورش لاهیجان بازنشسته شد.به گفته وی ،این هنرمندمردمی ومتواضع درصنایع نیزمهارت دارد،وتعدادبیش از۱۵۰ترانه وآهنگ ساخته است وتعدای رانیزخوانده وا جرا کرده است و با اینکه در۸۶ سالگی عمرخود بسر می برد همچنان توانایی خواندن رادارد. او گفت :،امروزه رحیم پور رامی توان جزء مواریث وذخیره هنری این مرز و بوم قلمداد کرد.
میر صالحی که خود از کارشناسان و پژوهشگران میراث فرهنگی است خواستار توجه بیشتر به میراث ماندگار فرهنگ و هنر فولکلور گیلان و احیای بخش های فراموش شده، شد.علی پور حسن آستانه شاعر و منتقد ادبی در این مراسم با بیان اینکه شعر تا با زلف مروم گره نخورد ماندگار نمی شود اظهار داشت : شعر مصطفی رحیمی پور بازخوانی از رنج ها و اندوه های مردم گیلان است. وی افزود : ما این بازتاب را در منطومه های مختلف وی از عروس و شومار نا مخوس به خوبی حس می کنیم و منطومه ها بهترین قالب شعری هستند در گیلکی تا در ذهن و دل مردم ماندگار شوند و مردم با آنها همزاد پروری می کنند.
به گفته پور حسن، شعرها و ترانه های رحیمی پور لبریز کنایه های نغز و اسنعاره های دلنشین و زیبا است و واژه های فراموش شده گیلکی در اشعار این شاعر به خوبی به کار برده شده و احیا شده اند.
وی یاد آور شد: کل شریف به دلیل همراهی با مردم خودش همواره در حافظه آنها زنده خواهد ماند.وی همچنبن در قدر دانی از اقدام روزنامه معین در برگزاری ابنگونه مناسبت ها و رویدادسازی در مسیر احیای فرهنگ و هویت گیلان از دست اندکاران آن تشکر کرد.
به گزارش معین نیوز، دکتر رحمان کاظمی از پزوهشگران و منتقدین ادبی با اشاره به منظومه سرایی در ادبیات گیلان با ظهور شاعر سیاهکلی آقای رحیم پور (۱۳۱۷)به ویژه با منظومه ی” کل شریف” گفت: بیش از پنج دهه است گویشوران علاقمند به زبان و فرهنگ گیل و دیلم آن را زمز مه می کنند و بهترین جلوه گاه ادبیات عامه است. وی اظهار داشت :مهمترین ویژگی این منظومه ، کاربرد زبان گفتار، لحن صمیمانه، طنز، ضرب المثل های عامه در دو حوزه اقلیمی کوهستان و جلگه است.
وی ادامه داد : حوزه گویشوران هدف آن ، افزون بر ساکنان بیه پیش که از شهرستان آستانه تا شهر چالوس گسترده است و حتی بخشهایی از شهر طالقان و منطقه تنکابن را در برمی گیرد به همه گویشورانی می رسد که فرهنگ گیل و دیلم را دوست دارند.
این پزوهشگر اظهار داشت :رحیم پور سیاهکلی با توانایی خوانش خارق العاده ای که در صدای اوست توانسته به زیبایی از عهده چالشهای وزنی شعرها را هم برآید و مخاطب را به زیبایی تمام تحت تاثیر لحن صمیمانه خود در منظومه ها و اشعار طنز آمیز و انتقادی خود از زندگی روستایی و رنجها و شادیها و باورهایت هایشان قرار دهد.
به گفته دکتر کاظمی ، با بررسی تحلیلی قلمرو فکری رحیم پور می توان به غنای گسترده محتوای اشعار او که تنوع تجربه زیستی را در حوزه روستایی تصویر می کند به تماشا نشست .وی اظهار داشت: این شاعر آشنا با دستگاههای موسیقی سنتی با خوانش اشعارش به بخش جدایی ناپذیر و حافظه تاریخی و ضمیر ناخودآگاه جمعی گیل و دیلم تبدیل شده است و روایتی که او از مدرن سازی زندگی و توسعه روستایی عصر پهلوی اول و دوم دارد انتقادی است و تحولات صوری زندگی روستایی را که مثل فرهنگ مهاجم با فرهنگ بومی در هم آمیخته است مورد انتقاد قرار می دهد.
وی باد آور شد : اکنون که به کارنامه شصت ساله هنری او می نگریم مرجع معتبری برای حفظ ذخایر لغات و اصطلاحات و اشکال و رنگهای مختلف زندگی روستایی گیلان است که حتی بخشی از انها اکر چه در زندگی امروز روستاییان نیست ولی در شعر و صدایش گرم وتپنده حضور دارد و مخاطبان گیل و دیلم با شنیدن صدای ترانه های او احساس این همانی دارند.
وی افزود :صور خیال شعر رحیم پور با عناصر زندگی در روستا و جنگل و کوه پیوند خورده است و از عناصر شهری دوری می کند و زیبایی شناسی اشعار و ترانه های رحیم پور سیاهکلی مجال گسترده تری می طلبد که امیدوارم با چاپ دیوان شعر او به تحلیل همه جانبه تری از آنها بپردازیم.
این شاعر و نویسنده گیلانی برپایی برنامه شب های معین توسط روزنامه معین را کاری ارزشمند در مسیر مانایی فرهنگ گیلان دانست و از مدیر روزنامه قدردانی کرد.دکتر محمدیان از دیگر پژوهشگرانی بود که در خصوص ساختارهای داستانی منظومه های رحیم پور سخن گفت.
وی یاد آور شد : این داستان ها که روایتی از زندگی مردم گیلان قدیم است بخشی از زندگی و فرهنگ مردم منطقه است که به شیوایی با زبان شعر بیان شده است.
وی برگزاری اینگونه پاسداشت ها توسط روزنامه معبن را بسبار ارزشمند و بیانگر دعدغه های متولیان این رسانه در حفظ ارزش های فرهنگ فولکلور و شخصیت های کم نظیری چون استاد رحیم پور عنوان کرد.
آقای علیجانی از دیگر محققین استان هم ضمن قابل تقدیر خواندن برگزاری این پاسداشت از سوی روزنامه معین به توجه جدی مردم گیلان و متولیان فرهنگی برای حفظ زبان گیلکی تاکید کرد.
وی گفت: گیلکی زمانی زبانی بسیار غنی و فراگیر بود که واژگانی از آن را امروز ما در سایر زبان ها حتی در فراسوی ایران می توانیم بیابیم اما متاسفانه کم توجهی ها موجب از بین رفتن آن در طول ادوار تاریخ شده است.به گفته وی، نسل حاضر شاید آخرین نسلی در سخن گفتن به این زبان باشد که آن هم بر طبق بررسی ها تا چند دهه دیگر به فراموشی سپرده می شود.
وی اشعار رحیم پور را گنجینه ای از واژگان زبان گیلکی دانست که باید حفظ و بازگو شوند.این برنامه همچنین با بیان دیدگاه و شرح حالی روایت گونه از زندگی استاد رحیمی پور و خوانش آوازی از اشعار ایشان توسط مصطفی رحیم پورفرزندش به همراه شعر خوانی شاهین رهنما و افروز از شاعران گیلانی ادامه یافت.سنتور نوازی و شعرخوانی و آواز مجید پژمان دیگر مهمان برنامه درکنار سخنانی از استاد مصطفی رحیم پور شاعر و هنرمند پر آوازه فرهنگ فولکلور گیلان که همراه با خوانش آوازی از اشعارش بود گرمی بخش محفل شاعرانه شبی با کل شریف سومین برنامه شب های معین بود.
مصطفی رحیمی پور در سخنانش ضمن تشکر از مدیر مسوول روزنامه معین برای برگزاری این مراسم و شرکت کنندگان به شرح بیان خاطراتش از زندگی و درد روستایان ووتاثیر آن بر اشعارش پرداخت. اهدای لوح یادمان برنامه از سوی دکتر رنجکش مدیر مسوول روزنامه معین پایان بخش سومین ویژه برنامه دپارتمان رویداد سازی این روزنامه در شب های معین بود.