توجه به شرایط اقتصادی کشور
اولین و مهم‌ترین نکته قبل از هرگونه تصمیم‌گیری برای سرمایه‌گذاری توجه به وضعیت اقتصادی است. در ایران شرایط همیشه به یک منوال نیست و در طی دوازده ماه سال مدام با نوسان قیمت ارز و تورم مواجه هستیم. همین موضوع بر روی سرمایه‌گذاری تاثیر مستقیم می‌گذارد.
فاکتورهایی که در بررسی وضعیت اقتصادی اهمیت دارد عبارتند از:
در شرایطی که اقتصاد به خواب رکود فرو می‌رود، با انتخاب روش‌هایی مثل سپرده‌گذاری در بانک می‌توانید به سود بالایی دست پیدا کنید. اما در همین زمان بازار املاک و مستغلات، خودرو یا طلا، سود چندانی ندارد.
در مقابل وقتی تورم پنجه‌های خود را بر روی اقتصاد می‌اندازد، باید به فکر سرمایه‌گذاری باشید که میزان سود آن از افزایش تورم بیشتر باشد. در واقع فقط با همین انتخاب است که می‌توانید تورم را شکست دهید و ارزش دارایی را حفظ و بر میزان آن بیفزایید.
انتخاب بهترین روش سرمایه‌گذاری در ایران
نکته بعدی که برای سرمایه‌گذاری در ایران باید مورد توجه قرار بگیرد، انتخاب درست‌تری روش سرمایه‌گذاری است. در زیر به تعدادی از محبوب‌ترین این روش‌ها اشاره کرده‌ایم:
بازار طلا؛ محبوب ایرانی‌ها
ایرانی‌ها علاقه عجیبی به طلا دارند و اغلب وقتی می‌خواهند به دیگران برای پس‌انداز توصیه کنند، طلا را پیشنهاد می‌دهند. چرا که این بازار همیشه نقد است و هر زمانی هم که اراده کنید، می‌توانید هر آنچه را که در چنته دارید، روی میز طلافروش بریزید و در مقابلش وجه نقد دریافت کنید.
اما از مزیت‌های این بازار که بگذریم، نباید معایب آن را نادیده بگیرید که عبارتند از:
- بالا بودن اجرت ساخت طلا
- پرداخت مالیات بر ارزش افزوده
- بالا بودن سود فروشنده
- امکان سرقت
- احتمال جعل و کلاهبرداری در عیار طلا
بازار املاک؛ اولویت اول سرمایه‌گذاران سنتی
در بین افراد مسن و سرمایه‌گذاران قدیمی، املاک همیشه جزء بهترین روش برای سرمایه‌گذاری شناخته می‌شود. این افراد به محافظه‌کاری شهرت دارند و معتقدند آنچه که برای خرید ملک و زمین کنار می‌گذارند، در آینده چند برابر می‌شود.
اما واقعیت این است که تورم باعث چند برابر شدن قیمت یک ملک می‌شود. در حالت کلی و در شرایطی که اقتصاد ثبات داشته باشد (مثل سال‌های ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۶) قیمت زمین یا آپارتمان ثابت می‌ماند و رشد نمی‌کند.
اما وقتی صحبت از بهترین نوع سرمایه‌گذاری به میان می‌آید، یعنی روشی را انتخاب کنید که ضمن حفظ اصل پول، سود زیادی هم در سبدتان بریزد. اگر قرار باشد اصل دارایی به همان صورت بماند و سودی از بابت آن نگیرید، دیگر سرمایه‌گذاری مفهوم اصلی خودش را از دست می‌دهد و به «پس‌انداز» تبدیل می‌شود.
در کنار این موارد باید به سایر معایب سرمایه‌گذاری در بازار املاک هم اشاره کنیم:
- هزینه استهلاک و نیاز به تعمیرات
- پرداخت مالیات
- احتمال افت قیمت ملک
سرمایه‌گذاری در اوراق قرضه
یکی دیگر پرطرفدارترین روش‌های سرمایه‌گذاری در ایران، ورود به بازار اوراق قرضه است. این بازار مزیت‌هایی همچون نقدشوندگی بالا، شفافیت نسبی و امکان سودآوری بالا را دارد که باعث محبوبیت آن در بین برخی از سرمایه‌گذاران می‌شود.
همچنین باید به عدم پرداخت مالیات هم به عنوان یکی از مزایای این بازار اشاره کنیم. ضمن اینکه برای خودتان یک درآمد ثابت هم خواهید داشت که میزان آن ۱۸ درصد سود سالانه است.
با همه این اوصاف نباید فراموش کنید که سرمایه‌گذاری در این بازار هم مشکلات خاص خود را دارد:
- اگر نرخ تورم از نرخ سود پرداختی اوراق سبقت بگیرد، قدرت خریدتان کم می‌شود و بازدهی این روش سرمایه‌گذاری پایین می‌آید.
- اگر شرکت یا دولتی که اوراق را منتشر کرده است، دچار بحران مالی شود و نتواند بهره یا اصل پول را بپردازد، عملاً در سرمایه‌گذاری شکست می‌خورید.
- برخی از انواع اوراق قرضه نقدشوندگی پایینی دارند و فروش آن‌ها در بازار ثانویه با مشکل مواجه می‌شود.
ارزهای دیجیتال و فارکس
یکی از جدیدترین روش‌هایی که در چند سال اخیر به شدت مورد توجه سرمایه‌گذاران ایرانی قرار گرفته، بازار کریپتوها و فارکس است. در هر دو روش باید ترید ارزهای دیجیتال یا فیات ارزها را انجام دهید.
اگرچه گفته می‌شود سود بالایی در این بازارها منتظر معامله‌گران است، اما تا زمانی خودتان وارد این بازار نشده باشید، نمی‌توانید به واقعیت پی ببرید.
بازارهای جدید رمز ارزها و فارکس با وجود همه جذابیت‌ها و پتانسیل‌هایی که دارند، اما با ریسک کلاهبرداری و جعل مواجه هستند. از سوی دیگر باید برای ورود به این بازار به یک تریدر حرفه‌ای تبدیل شوید تا انتظار کسب سود را داشته باشید.
استرس ناشی از نوسان شدید بازار و ترس از دست دادن سرمایه را هم که به آن اضافه کنیم، از محبوبیت بازار ارزهای دیجیتال و فارکس کمی کاسته می‌شود.
کرادفاندینگ یا تأمین مالی جمعی
یکی دیگر از بهترین روش‌های سرمایه‌گذاری در ایران، کرادفاندینگ یا سرمایه‌گذاری جمعی است. در این روش دونگی سرمایه مورد نیاز برای توسعه کسب و کارهای صاحب نام و اعتبار را جمع‌آوری می‌کند. این شرکت برای جمع‌آوری سرمایه چندین مرحله را پشت سر می‌گذارد تا میزان ریسک سرمایه‌گذاری را به حداقل برساند.
ارزیابی و بررسی شرکت‌های سرمایه‌پذیر
دونگی قبل از اینکه یک شرکت را در لیست طرح‌های پیشنهادی برای سرمایه‌گذاری خود قرار دهد، شرایط آن را با کمک “تیم ارزیابی” بررسی می‌کند. این تیم میزان ریسک سرمایه‌گذاری، صورتحساب مالی، سابقه فعالیت، سود و زیان و حتی توانایی شرکت سرمایه‌پذیر در پرداخت سود و اصل سرمایه را به دقت بررسی می‌کند.
در قدم بعدی باید نتیجه این ارزیابی‌ها در قالب داده‌های قابل استناد بررسی شود تا دونگی در مورد واگذاری سرمایه به شرکت‌های سرمایه‌پذیر تصمیم‌گیری کند.
در همین مرحله شرکت‌های سرمایه‌پذیر باید به دونگی ضمانت پرداخت (اصل سرمایه) ارائه دهند. به طوری که مشخص شود قادرند بعد از اتمام قرارداد اصل دارایی سرمایه‌گذاران را پرداخت کنند. تیم ارزیابی موظف است اسناد ضمانت و میزان اعتبار شرکت سرمایه‌پذیر را بررسی کند.
ارسال اطلاعات شرکت‌ها برای سازمان فرابورس
بعد از اینکه بررسی‌های تیم ارزیابی گردآوری و تنظیم شد، مرحله بعد را برعهده “تیم ناظر” می‌گذارد. این تیم تمامی اطلاعات گردآوری شده را بررسی می کند.
در صورتی که در توانایی شرکت‌های سرمایه‌پذیر برای پرداخت سود به سرمایه‌گذاران تردیدی وجود داشته باشد، در همین مرحله درخواست آن‌ها رد می‌شود.
اما اگر مشخص شود شرکت سرمایه‌پذیر قادر به پرداخت سود و اصل دارایی سرمایه گذاران است، تیم ناظر اطلاعات و اسناد آن را به صورت مهر و موم شده برای سازمان فرابورس ارسال می‌کند تا برای این شرکت نماد ارسال شود.
جمع‌آوری سرمایه برای سرمایه‌پذیران
حالا دونگی نام شرکت‌های جدید و البته معتبر را در فهرست طرح‌های پیشنهادی خود برای جمع‌آوری سرمایه قرار می‌دهد. همچنین میزان پیش‌بینی سود سالانه به همراه اطلاعات مربوط به مدیریت ریسک در کنار هر طرح ذکر می‌شود. با این اطلاعات سرمایه‌پذیران می‌توانند برای سرمایه‌گذاری و انتخاب بهترین طرح تصمیم منطقی‌تری بگیرند.
در نهایت با حضور جمعی از سرمایه‌گذاران، سرمایه مورد یک کسب و کار تأمین و به حساب شرکت واریز می‌شود.
ورود تیم نظارت بر نحوه مصرف سرمایه
در قدم بعدی “تیم نظارت” دونگی وارد عمل می‌شود و بر نحوه مصرف سرمایه نظارت می‌کند. در واقع هدف از این مرحله، جلوگیری از استفاده نادرست سرمایه است. از سوی دیگر ریسک از دست رفتن سرمایه و سود سرمایه‌گذاران نیز از بین می‌رود.
مزیت‌های سرمایه‌گذاری در کرادفاندینگ
مهم‌ترین مزایای سرمایه‌گذاری در کرادفاندینگ عبارت است از:
بالا بودن سود
در کرادفاندینگ دونگی با پیش‌بینی سود سالانه ۴۴ درصد می‌توانید به جنگ با تورم بروید. در حالی که در روش‌های کم ریسک مثل اوراق قرضه تنها ۱۸ درصد سود سالانه دریافت می‌کنید و یا در سپرده‌گذاری بانک، سود سالانه ۲۱ درصد است. ضمن اینکه مقداری از این سود هم بابت مالیات کسر می‌شود.
اما دونگی یک روش با ریسک کم و سود سالانه بالاست.
آسان بودن سرمایه‌گذاری
در روش‌هایی مثل فارکس، ارزش دیجیتال و حتی خرید طلا باید اطلاعات زیادی در مورد بازار داشته باشید. در غیر این‌صورت سرمایه‌گذاری منجر به زیان‌های سنگین می‌شود. اما در روش کرادفاندینگ به دانش تکنیکال یا مهارت خاصی نیاز ندارید و برای خودتان درآمد ثابت دست و پا می‌کنید.
ضمانت پرداخت اصل سرمایه
در این روش حتی اصل سرمایه هم بعد از اتمام قرارداد به صورت کامل پرداخت می‌شود و سرمایه‌پذیر به شما تعهد پرداخت می‌دهد. قراردادها که به صورت ۱۲ ماهه است و بعد از این مدت اصل دارایی به صورت کامل به شما پرداخت می‌شود.
توسعه مشاغل
کمک به رشد اقتصادی کشور از دیگر مزیت‌های این روش است که تا حدودی در مهار تورم تاثیر دارد. در واقع به جای اینکه دارایی خود را به سمت بازار دلار، طلا یا املاک ببرید که در نهایت باعث افزایش بیشتر قیمت‌ها می‌شود، می‌توانید با آن در رشد کسب و کارها و در نهایت اقتصاد کشور شریک شوید.
ریسک پایین
در این روش سرمایه‌گذاری، پرداخت سود برعهده سرمایه‌پذیر است و شما فقط سود خود را می‌گیرید. پس دیگر نگران ضرر و زیان نخواهید بود. همان‌طور که در بالاتر هم گفتیم با وجود تیم ارزیابی، نهاد ناظر و تیم نظارت دیگر جای ریسک باقی نمی‌ماند.
مدیریت ریسک و تنوع دادن به پرتفوی
مدیریت ریسک یکی از اصول مهم در سرمایه‌گذاری است که برای کاهش آن باید از روش‌های زیر استفاده کنید:
- تنوع دادن به سبد سرمایه‌گذاری
- تحلیل و تحقیق پیش از سرمایه‌گذاری
- سرمایه‌گذاری تدریجی و ورود مرحله به مرحله
سرمایه‌گذاری با دید بلندمدت
از دیگر نکاتی که برای انتخاب بهترین نوع سرمایه‌گذاری در ایران باید به آن توجه ویژه داشته باشید، افزایش دید است. به طور کلی برای کاهش تأثیر نوسانات کوتاه‌مدت، باید سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت را مدنظر قرار دهید. داشتن استراتژی و صبر نقش کلیدی در سرمایه‌گذاری دارد و نباید بی‌مهابا خود را وارد بازارهای عمیق کنید.
در واقع داشتن استراتژی بلندمدت مانع از تصمیم‌گیری‌های احساسی می‌شود و بهتر بر روی اهداف بلند مدت متمرکز می‌شوید.
در آخر
سرمایه‌گذاری در ایران با فرصت‌ها و چالش‌های متعددی همراه است. به همین دلیل آگاهی از وضعیت اقتصادی، شناخت بازارهای مختلف، مدیریت ریسک و داشتن اطلاعات کافی در مورد مزایا و معایب روش‌های مختلف سرمایه‌گذاری اهمیت پیدا می‌کند. فراموش نکنید در کنار همه این نکاتی که گفتیم تحولات اقتصادی و سیاسی داخلی و خارجی را نیز رصد کنید تا بتوانید برنامه‌ریزی دقیق و تحلیل جامع‌تری از شرایط اقتصادی داشته باشید. در آخر هم میزان ریسک‌پذیری خود را در نظر بگیرید و براساس آن به فکر انتخاب یک روش با بازدهی بالا و ریسک کمتر باشید.
