به گزارش خبرنگار ایرنا، دونالد ترامپ در طول دوره ریاست جمهوری خود نشان داد که توانایی زیادی در ایجاد تنش در جهان دارد. او در زمینه سیاست خارجی نه تنها دستاوردی نداشته بلکه به مشکلات و ناامنیها در جهان دامن زده است. ترامپ گمان می کرد که میتواند با استفاده از زور و به کارگیری روشهای قلدرمآبانه جهان را آنگونه که میخواهد هدایت کند اما اقدامات او تنها به افزایش تنشها در جامعه بین الملل منجر شد.
رویکرد دولت ترامپ در سیاست خارجی از بارزترین جلوههای رهیافت غیرواقعی و غیررئالیستی است. ترامپ تعدادی از کشورها را به عنوان دشمنانی خطرناک و کشورهای دیگری را به عنوان دوست تعریف کرده و اقدامات و رفتارهای خود را بر اساس این ذهنیت اجرا میکند.
ایران در صدر لیستی است که دولت ترامپ به عنوان دشمن شناسایی کرده و در مقابل رژیم صهیونیستی و عربستان سعودی را برای خود به عنوان دوست تعریف کرده است. دشمنی های ترامپ همانقدر بدون پشتوانه منطقی است که دوستیهای وی. البته برخی میگویند ترامپ چهره عریان و بدون روتوش آمریکایی است. با این حال ترامپ هیچ گاه دلیلی ندید ظاهرسازی کند و بدون پرده منویات خود را بر زبان آورد و بر اساس آن عمل کرد. از این روست که نمیتوان پشت رفتارهایی مانند جدا کردن فرزندان از والدین مهاجرین، حمایتهای بی شائبه از رژیم صهیونیستی آن هم در حالی که جهانیان به رفتارهای ظالمانه این رژیم اذعان می کنند و نیز حمایت بی شائبه از حاکمان عربستان سعودی به سابقه سلاخی منتقدانی مثل جمال خاشقچی منطق اخلاقی و عقلانی پیدا کرد و چنین دفاعی از چنین رژیمهایی احتمالا منحصر به ترامپ خواهد بود.
در حالی که واقعیت در سیاست خارجی بر این ایده استوار است که منافع کشورها در مواردی باهم ناسازگار و در مواردی باهم همسو است. سیاست خارجی آمریکا اگر در واقعیت ریشه داشته باشد، تمام کشورها را مقاصدی برای شراکت و افزایش منافع ملی خود میبیند. اما چنین موضوعی اساسا در ذهنیات ترامپ محلی از اعراب ندارد.
شبکه خبری سی ان ان در گزارشی نوشته است: بسیاری از کارشناسان و سیاستمداران معتقدند که ۴ سال ریاست جمهوری دونالد ترامپ علاوه بر بی اعتمادی و سرخوردگی بسیاری از دولتهای جهان نسبت به آمریکا ضربه سختی به دمکراسی آمریکایی هم بوده است. دولت ترامپ با یکجانبهگرایی خود همه چارچوبهای سیاسی، اقتصادی و اجتماعی را شکست و فصل جدیدی در سرپیچی از نظم نوین جهانی که آمریکا پایهگذار آن بود، ایجاد کرد.
ترامپ با ستایش از دیکتاتورهایی نظیر محمد بن سلمان و با خروج از بسیاری از پیمانها و توافقنامه های جهانی مانند توافق هستهای ایران و پیمان آب و هوایی پاریس متحدان خود را با شوک بزرگی روبرو کرد. او در اوج همه گیری بیماری کرونا از سازمان جهانی بهداشت خارج شد تا جهان را به تعجب وادارد. این خروجها پیامی به کشورهای دیگر بود که از این پس آمریکا هیچ محدودیتی در رابطه با سرنوشت جهان را بر عهده نخواهد داشت.
جیمز بیکر وزیر خارجه اسبق آمریکا معتقد است: جهان با اجرای پیشنهادات ترامپ، از ثبات بسیار کمتری برخوردار خواهد بود و با تضعیف پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو، چنان که ترامپ پیشنهاد میکند، کشورهای بیشتری به سلاح اتمی دسترسی پیدا خواهند کرد.
واقعیت این است که بایدن در صورت پیروزی در انتخابات مجبور است وقت و انرژی زیادی برای بازگرداندن اعتماد جهانی به وجهه آمریکا صرف کند. وی چندی پیش در توئیتی نوشت: بحرانهای خودساخته دونالد ترامپ رئیس جمهوری آمریکا، جهان را هرچه بیشتر ناامن کرده است.
اما در صورت تداوم ریاست جمهوری ترامپ معلوم نیست چه بلاهای دیگری بر سر چندجانبهگرایی و دمکراسی در جهان بیاید. در حالی که ترامپ در سخنرانی خود پس از پیروزی در انتخابات ریاست جمهوری ۲۰۱۶ آمریکا، ادعا کرده بود هسته اصلی سیاست خارجی وی ایجاد جهانی با ثبات است. اما جهان امروز از ثبات و امنیت فاصله بیشتری گرفته است. به طوری که حتی جان بولتون، مشاور امنیت ملی سابق کاخ سفید با تاکید بر اینکه دنیا در سالهای اخیر ناامن تر شده است ترامپ را یک نابهنجاری دانست که هیچ استراتژی جدی را در سیاست امنیت خارجی آمریکا دنبال نمیکند.
این مقامآمریکایی هشدار داده است دوره دوم ریاست جمهوری ترامپ میتواند خسارتهای زیادی که قبلا در بسیاری زمینهها رخ داده را به صورت چشمگیری تشدید کند.
جلد کتاب جدید جیم شوتو با عنوان «تئوری مرد دیوانه» دونالد ترامپ را چشمبسته با یک چماق به تصویر میکشد که آماده است تا به کره زمینی که آویزان است، ضربه بزند. شاید بتوان گفت این تصویر نمادین بهترین بازنمایی از رویکرد ترامپ در سیاست خارجی است.
در میان سخنان جنجالی، ادعاهای کذب و دروغ، تهدیدها و رجزخوانیهای دونالد ترامپ، هیچکدام به اندازه سخنانی که او ادعا میکند آنها را اجرا خواهد کرد و به فاصله اندکی میگوید که آن را انجام نمیدهد، گیچ کننده نیست. ترامپ با افزودن آشفتگی و ابهام به جهانی که همین حالا هم در بینظمی به سر میبرد، تلاش میکند شرایط را پیچیدهتر کند. به عنوان مثال او ایران را به مذاکره دعوت میکند و همزمان تحریمهای جدید علیه ایران وضع میکند.
لفاظیهای ترامپ از دیدگاه بسیاری ازناظران در سراسر جهان و منتقدان دولت او در داخل شرمآور است. تعداد سیاستمدارانی که اقدامات دونالد ترامپ رئیس جمهور آمریکا را تایید کنند، اندک است. با نگاهی به اقداماتی که ترامپ در طول سه سال ریاست جمهوری انجام داده می توان فهرستی از اقدامات تنش زای او ارائه کرد که باعث افزایش ناامنی در جهان شده است.