در ابتدای این نشست که با اجرای محمد تقی ابوالحسن پور شاعر و مسئول انجمن ادبی املش برگزار شد، امیر نقدی لنگرودی به عنوان سخنران اول ضمن پرداختن به تنوع شعری در اشعار زنده یاد نیک سرشت و خاصه کتاب «غازهای وحشی» گفت: وی جزو شاعرانی بود که علی رغم بسیاری دیگر که در یک قالب شعری قلم میزنند در تمامی قالبهای شعری ورود میکرد و شعر می‌سرود.
امیر نقدی ، وی را جز معدود شعرایی برشمرد که با وجود دارا بودن تالیفات بسیار و سواد فراوان به خوبی دیده و معرفی نشد.
وی این معضل را برخاسته از جغرافیای گیلان دانست که در آن مطالعه از جایگاه کم ارزشی برخوردار بوده و شاعران حمایت کافی نمیشوند.
وی، نیک سرشت را از جمله شعرایی دانست که با تمام توانمندیهایش تا آخرین لحظه ی حیات توأمان هم دغدغه ی نوشتن و هم معیشت داشت و این تنها در او صدق نمیکند.
وی از تمامی ادیبان و هنرمندان خواست تا با تبلیغ آثار هم و خرید کتب منتشر شده شعرای گیلانی به حمایت یکدیگر بپردازند تا جامعه ادبی گیلان این اندازه غریب واقع نشود.
در ادامه شهروز مرکباتی از دیگر سخنرانان این نشست، حسین نیک سرشت را از جمله کسانی دانست که از نزدیک با وی معاشرت داشته و علی رغم اختلاف سلایقی که در برخی موارد با هم داشتند همواره سطح سواد ،اندیشه و دفاع عمیق او از باورهایش را ستوده است.
وی با انتقاد از وضعیت نامطلوب حاکم بر عرصه ی ادبیات ما به ویژه در حوزه چاپ کتب سطحی و کم مایه و لزوم توجه ویژه به این عرصه گفت: نیک سرشت جزو شعرا و منتقدینی بود که در تمام زوایای کتبش هدفمندی حرف اول را میزند و سیر تعالی اندیشه او را از کتاب اول تا آخر وی به خوبی میتوان دید.
مرکباتی با پرداختن به کتاب «جغد در باغ معلق» مرحوم نیک سرشت که نقدی بر اشعار سهراب سپهریست گفت : او بدین جهت سهراب را برگزیده که او یک اندیشمند و متفکر است.
وی این کتاب را یک نمونه مطالعاتی بسیار ارزشمندی دانست برای آنان که میخواهند اساساً نقد و نحوه ورود به یک متن و بحث را بشناسند و آموزش ببینند.
مسیح حسین نژاد نیز به عنوان سخنران دیگر این برنامه به بررسی کتاب «سلیمان گل» اثر نیک سرشت که نقدی است بر اشعار حافظ پرداخت و گفت: این کتاب هرچند کم حجم اما از نظر حجم تحلیل یک کتاب چندین جلدی محسوب میشود و نشان میدهد او یک حافظ شناس حرفه ای است و لذا برای کسانی که به ادبیات سنتی علاقه مندند خواندن آن ضرورت دارد.
وی افزود: نیک سرشت در این کتاب فراتر از برخی که حافظ را صوفی و یا زاهد نام میبرند، حافظ شیرازی را فراتر از ملتها و مذاهب شیعه و سنی و خوانشهای متصوفه میداند و وارد گرایشات عرفانی او میشود که در رد خوانش صوفیانه از حافظ به یک نقد بسیار ویژه خود به عرفان نظری از رهگذر محی الدین ابن عربی میپردازد. ابن عربی فیلسوف و عارفی است که از مشاهده (شهود) و وحی به عنوان دو ابزار شناخت نام میبرد که فراتر از سنت و شریعت قرار دارد.
نیک سرشت یک نگاه بسیار ویژه به ابزار شهودی شناخت دارد و از ابزاری نو به عنوان حس ششم پوزیتیویسم استفاده میکند.
حسین نژاد افزود: تنها راه شناخت در گرایشات پوزیتیویستی تجربه و حواس پنجگانه است و نیک سرشت شهود را هم یکی از حواس میداند و میگوید در معرفت ابن عربی و به تبع آن در معرفت عرفانی یک حس ششمی داریم و آن همان مشاهده است مبتنی بر شهود و وحی که معتقد است اگر ما یک عنصر بیکران و غیر مادی را در تجلیات مادی و کرانمند بررسی کنیم به این معناست که ما امر الهی را به مثابه یک ماده در حال بررسی هستیم و لذا میگوید معرفت مبتنی بر شهود یک نگاه پوزیتیویستی است که یک امر لایتناهی را به عنوان یک امر مادی قابل مشاهده میبیند و از این منظر معتقد است که حافظ نمیتواند تحت تاثیر ابن عربی و عرفان نظری باشد چون در حافظ گرایشات لایتناهی و عرفانی به شکل عمیق و بسیار گسترده ای وجود دارد و به عبارتی عرفان خالص و ناب اسلامی آن است که حافظ دارد.
سالار بابائی پور چافی، مسئول انجمن ادبی حزین نیز در ادامه نشست ضمن سپاس از حضور میهمانان و گرامیداشت یاد و خاطره این ادیب و منتقد فرهیخته گفت: آیندگان ما را از کارنامه ما خواهند شناخت و حسین نیک سرشت جزو آن استادان ادیب، فیلسوف، اسلام شناس و هنرمندی است که آینده او را بهتر خواهد شناخت.
وی ابراز امیدواری کرد تمامی ما بتوانیم آثار ماندگاری از خود در تاریخ فرهنگ و ادب این سرزمین به یادگار بگذاریم.
این نشست ادبی اختصاصی، با آوازخوانی و تصنیف حمید افتخاری در دستگاه شور با نام «تازه به تازه» به آهنگسازی محمد جلیل عندلیبی همراه بود.
همچنین در این نشست جمعی از شاعران دور و نزدیک تازه ترین سروده هایشان را مرتبط با موضوع نشست و نیز آزاد ارائه کردند.
استادحسین نیک سرشت ۴ دی ماه ۱۳۴۲ در املش به دنیا آمد و ۱۵ دی ماه ۱۴۰۲ به دلیل مشکلات ریوی چشم از جهان فرو بست و در زادگاهش استاد کلایه املش به خاک سپرده شد.
وی نفر ممتاز مقطع کارشناسی ارشد ادبیات فارسی و سردبیر و عضو شورای نویسندگان چندین نشریه سراسری و محلی و همچنین مسلط به دستگاههای آوازی موسیقی ایران بود.
وی صاحب نظریه حس ششم پوزیتیویسم است که علاوه بر جایزه ادبی تابان ،جایزه روزنامه نگار سال و جوایز متعدد دیگر را در کارنامه کاری خود دارد.
نیک سرشت دارای ۳۰ تالیف است که آثاری همچون «غازهای وحشی» ، «جغد در باغ معلق»، «مولا و گدا»، «علی مرد بی هماورد»، «سلیمان گل» و «کیهان شناسی قرآنی» که کتاب برتر سال انتخاب شد از جمله ی آنهاست.
